گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده مهندسی منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان
چکیده: (2222 مشاهده)
اقلیم یکی از مهمترین عوامل تعیینکننده پراکنش گیاهان محسوب میشود. تغییر اقلیم پیامدهای گستردهای بر اکوسیستمهای جهان و پراکنش گونههای گیاهی دارد. گون زرد (Astragalus verus Olivier) گیاهی با ارزش دارویی، صنعتی و حفاظتی است که در دهههای اخیر گستره جغرافیایی آن بهطور قابل توجهی کاهش یافته است. این مطالعه با هدف پیشبینی پراکنش گونه گون زرد تحت تأثیر تغییر اقلیم در استانهای اصفهان و چهارمحال و بختیاری صورت گرفت. با استفاده از روش نمونهبرداری طبقهبندیشده، نقاط حضور این گونه در طبقات مختلف ارتفاعی در 83 مکان مرتعی ثبت شد. برای مدلسازی پراکنش گونه از مدل جنگل تصادفی و با استفاده از دادههای مدل گردش عمومی CCSM4 در دو دوره زمانی حال حاضر و سال 2050 تحت دو سناریو خوشبینانه RCP2.6 و بدبینانه RCP8.5 با استفاده از بسته Biomod2 در نرمافزار R انجام شد. با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و حذف لایههای دارای همبستگی بالا، چهار متغیر محیطی میانگین دمای سالیانه، حداکثر دمای گرمترین ماه، بارندگی در سردترین فصل و ارتفاع از سطح دریا به عنوان متغیرهای اصلی مدل انتخاب شدند. نتایج نشان داد که مدل جنگل تصادفی، با مقادیر AUC و TSS 9/0 دارای عملکرد عالی است. سطح رویشگاه مناسب این گونه 6917 کیلومترمربع است که حدود 6/5 درصد از کل منطقه مورد مطالعه را به خود اختصاص داده و با افزایش دما در اثر تغییر اقلیم، وسعت رویشگاه گون زرد در منطقه مورد مطالعه حدود 5/56 درصد تحت سناریو خوشبینانه و حدود 3/88 درصد تحت سناریو بدبینانه، کاهش خواهد یافت و رویشگاه گونه در آینده به سمت ارتفاعات بالاتر (حدود 90+ متر) با دمای کمتر جابجا خواهد شد. این مطالعه میتواند در پهنهبندی رویشگاههای در معرض خطر این گونه و معرفی مجدد این گونه در زاگرس و ایران مرکزی به کار رود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1400/9/28 | پذیرش: 1400/9/10 | انتشار: 1400/10/10