مــــرتــــع

این تحقیق به­منظور بررسی اثر قارچ میکوریزا (Glomus mosseae) بر صفات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی سورگوم در سطوح فلز سنگین کروم به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تیمار­های آزمایش شامل چهار سطح میکوریزا (0، 50، 100، 150، گرم قارچ میکوریزا) و چهار غلظت کروم (0، 5، 10، 15 میلی­گرم در لیتر) بود. آنالیز آماری داده­ها نشان داد که قارچ میکوریزای آربوسکولار اثر معنی­داری بر طول ریشه، وزن تر و خشک ریشه، طول بوته و وزن تر بوته داشت، به‌طوری‌که حضور قارچ منجر به کاهش اثر منفی سمیت کروم می­شود. در سطوح کروم نیز، طول بوته در گیاهان میکوریزایی تلقیح شده با 50 گرم و 100 گرم قارچ بیشتر شد و در سطوح بالای قارچ اثر سمیت کروم کاسته شده است. در گیاهان میکوریزایی در سطوح کروم میزان کلروفیل افزایش یافت به‌طوری‌که با افزایش میزان قارچ از سمیت کروم کاسته شده است. نتایج نشان داد که بین مقدار قند­های محلول در اندام هوایی گیاه سورگوم تلقیح شده با قارچ و سطوح مختلف کروم تفاوت معنی­دار (01/0 p&le) وجود نداشت. فعالیت آنزیم­های سمیت­زدا شامل گایاکول پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز و کاتالاز گیاهان میکوریزایی و غیر­میکوریزایی نیز افزایش یافت. طبق نتایج به نظر می­رسد که قارچ میکوریزای آربوسکولار می­تواند در تحمل سمیت کروم به گیاه زراعی سورگوم کمک کند.