Molaei Sham Asbi M, Ghorbani A, Sefidi K, Bahrami B, Hashemi Majd K. Effects of ecological factors on distribution of Artemisia aucheri Boiss.in southeast faced slopes of Sabalan. مرتع 2017; 11 (2) :139-151 URL: http://rangelandsrm.ir/article-1-476-fa.html
شناخت رفتار گونههای گیاهی نسبت به عوامل اکولوژیکی راهنمای مؤثری در برنامههای اصلاح و بهرهبرداری صحیح از مراتع میباشد. این پژوهش بهمنظور ارزیابی و تعیین مهمترین عوامل اکولوژیکی مؤثر بر انتشار گونهArtemisia aucheriBoiss.درمنطقهی جنوبشرقی سبلان انجام شد. نمونهبرداری بهروش تصادفی- سیستماتیک در 200 پلات در طول 20 ترانسکت 100 متری انجام شد. نمونهبرداری از رویشگاههای با حضور و عدمحضور گونه برداشت شد و اطلاعات تراکم گونه مورد مطالعه بههمراه درصد لاشبرگ، سنگ و سنگریزه، خاک لخت و پوشش تاجی کل ثبت شد. 36 نمونه خاک از عمق 0-15 سانتیمتری سطح خاک برداشت و پارامترهای مورد نظر در آزمایشگاه اندازهگیری شد. برای تجزیه و تحلیل آماری از آزمون t مستقل، تجزیه به مؤلفههای اصلی (PCA[1]) و آنالیز تشخیص (DA[2]) استفاده شد. نتایج نشان داد که گونه به طبقه ارتفاعی 2100 تا 2300 متری با بارش 485 تا 520 میلیمتر و دمای 16/11 تا 17/12 درجه سانتیگراد سازگاری بیشتری دارد. خاکهای دارای میزان اسیدیته 6/6 تا 2/7 با بافت متوسط تا سنگین را میپسندد. ماده آلی 4/3 تا 6/3 درصد و فسفر 12 تا 3/12 پیپیام در خاک شرایط بهتری را برای رویش این گونه فراهم میکند. نتایج تجزیه به مؤلفههای اصلی نشان داد ارتفاع و عوامل متأثر از آن مانند بارندگی و دما، اسیدیته، شیب، درصد رس، میانگین وزنی قطر خاکدانهها، جهت جغرافیایی، هدایت الکتریکی، رس قابلانتشار و میزان لاشبرگ 36/52 درصد تغییرات را توجیه میکنند. آنالیز تشخیص نیز علاوه بر این موارد، درصد سنگ و سنگریزه، میزان فسفر، پتاسیم، کربنات کلسیم، ماده آلی و ماده آلی ذرهای، درصد رس خاک و نیز توزیع ذرات خاک را از عوامل مؤثر بر انتشار این گونه نشان داد. گونه در مناطق با سنگریزه کمتر از 10 درصد، 1/15 تا 6/15 درصد شیب، میزان اسیدیته 4/7 تا 6/7 و 11 تا 2/11 پیپیام فسفر مشاهده نشد.