دوره 12، شماره 4 - ( 10-1397 )
جلد 12 شماره 4 صفحات 390-380 |
برگشت به فهرست نسخه ها
چکیده: (4510 مشاهده)
هدف از این تحقیق بررسی عوامل محیطی مؤثر بر پراکنش دو گونه Prangos ferulacea Lindl. و Prangos pabularia Lindl. در مراتع استان اردبیل بود. هفت رویشگاه جنس جاشیر شناسایی شد که در سه رویشگاه آن گونه P. ferulacea و در دو رویشگاه گونه P. pabularia حضور داشت. در هر رویشگاه، مکانهای نمونهبرداری مشخص و در طول 3 ترانسکت 100 متری در 10 پلات چهار مترمربعی تراکم گونه ثبت شد. نمونه خاک از ابتدا، وسط و انتهای هر ترانسکت از عمق 30-0 سانتی‌متری برداشت شد. در مجاورت هر رویشگاه در مکانهای عدم‌حضور گونه نیز نمونهبرداری به شیوه یکسان انجام شد. در مکانهای نمونهبرداری ارتفاع از سطح دریا، شیب، جهت شیب و در آزمایشگاه برخی خصوصیات خاک نظیر ماده آلی، ازت، فسفر، پتاسیم، اسیدیته، هدایت الکتریکی و بافت تعیین شد. برای بررسی اثر عوامل محیطی بر حضور و عدم‌حضور دو گونه مورد نظر و مقایسه میانگین خصوصیات اندازهگیری شده بهترتیب از تجزیه واریانس یکطرفه و آزمون توکی استفاده شد. برای تعیین درجه اهمیت متغیرهای اندازهگیری‌شده در پراکنش این گونهها، آنالیز تشخیص مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که گونه P. pabularia در مکانهای با مقدار فسفر، درصد رس، هدایت الکتریکی، مقدار بارندگی، درصد شن، درصد شیب و اسیدیته خاک بیشتر و گونه P. ferulacea، در مکانهای با ارتفاع از سطح دریا بیشتر و مقدار بارندگی و پتاسیم خاک کمتر سازگاری بهتری دارند. با توجه به نتایج حاصل از آنالیز تشخیص، عوامل هدایت الکتریکی، ماده آلی، پتاسیم، ارتفاع از سطح دریا، شیب، جهت شیب، درصد سیلت و رس، بارندگی و دما در تمایز مکانها و انتشار گونههای مورد مطالعه مؤثر هستند. بر اساس نتایج میتوان در پیشنهاد گونهها برای مدیریت، اصلاح و احیاء مراتع بهطور مناسبتری تصمیمگیری نمود.
واژه‌های کلیدی: عوامل محیطی، پراکنش گونهها، آنالیز تشخیص، Prangos ferulacea Lindl.، Prangos pabularia Lindl.، استان اردبیل.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |