دوره 13، شماره 1 - ( 2-1398 )
جلد 13 شماره 1 صفحات 124-113 |
برگشت به فهرست نسخه ها
چکیده: (4190 مشاهده)
افزایش آزاد شدن گازهای گلخانه‌ای مانند دیاکسیدکربن از خاک به اتمسفر، یکی از نگرانی‌های جهان در چند دهه گذشته بوده است. گاز دیاکسیدکربن به عنوان یکی از عوامل مهم و مؤثر در گرمایش جهانی، تغییر اقلیم و یا اثر گلخانه‌ای، محسوب می‌شود. در این پژوهش تاثیرگذاری عملیات مدیریت مراتع بر میزان تصاعد گاز گلخانه‌ای دیاکسیدکربن به کمک روش اتاقک بسته در سه سایت شدت چرایی منطقه گردنه قوشچی ارومیه در استان آذربایجان غربی به صورت ماهانه به مدت یکسال اندازه‌گیری شد. داده‌های تحقیق با استفاده از آزمون فاکتوریل تجزیه و تحلیل شدند. سپس به منظور مقایسه میانگین داده‌ها، آزمون دانکن به کار گرفته شد. نتایچ تحقیق نشان داد که بالاترین میانگین دیاکسیدکربن متصاعد شده خاک در بین سایت‌های شدت چرایی مختلف منطقه قوشچی با میزان 2/4 (گرم، در متر‌مربع در روز) متعلق به سایت با شدت چرایی زیاد می‌باشد. بالاترین میانگین فاکتور دی اکسیدکربن متصاعد شده خاک در بین ماه‌های مختلف در منطقه قوشچی با میزان 42/4 (گرم، در متر‌مربع در روز) و 13/4 (گرم، در متر‌مربع در روز) به‌ترتیب در ماه‌های مرداد و تیرماه و در سایت با شدت چرایی زیاد گزارش شد. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که کمترین میانگین دی اکسیدکربن متصاعد شده خاک در بین ماه‌های مختلف به میزان 51/0 و 55/0 (گرم، در متر‌مربع در روز) به‌ترتیب در ماه‌های بهمن و آذر و در سایت قرق رخ داده است. یکی از دلایل افزایش میزان تصاعد گاز دیاکسیدکربن در سایت‌های تحت چرا این است که دام با لگدکوبی سطح خاک سبب فشردگی و به هم خوردگی سطح خاک و ایجاد فرسایش می‌شود و این تغییر شرایط به نوبه خود بر محتوی رطوبتی و دمایی وضعیت خاک تاثیر می‌گذارد و به تصاعد چشمگیر کربن از سطح خاک منجر می‌شود. همچنین، میزان بالای فضولات دامی در مراتع با شدت چرای بالا، باعث افزایش فعالیت میکروارگانیسم‌های خاکی و در نتیجه افزایش میزان تصاعد کربن در این مناطق می‌باشد. بنابراین چرای بیش از حد، تهدیدی برای سلامت خاک مراتع از نظر افزایش گاز گلخانه‌ای دی اکسیدکربن است و بایستی در مدیریت اکوسیستم طبیعی مراتع این موضوع مهم مورد توجه برنامه‌ریزان و مدیران منابع طبیعی قرار گیرد.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |