دوره 13، شماره 3 - ( 7-1398 )
جلد 13 شماره 3 صفحات 449-436 |
برگشت به فهرست نسخه ها
گروه جنگل، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام
چکیده: (5110 مشاهده)
خدمات اکوسیستمهای مرتعی مزایایی هستند که جامعه از طبیعت دریافت میکند. اکوسیستمهای مرتعی دامنه وسیعی از کالاها و خدمات شامل خدمات تولیدی، خدمات تنظیمی، خدمات فرهنگی و خدمات پشتیبانی حیات را برای بشر فراهم میسازند. در این پژوهش چهار مورد از خدمات اکوسیستم مراتع زاگرسی در حوزه آبخیز میشخاص شهرستان ایلام مورد بررسی و ارزش‌گذاری اقتصادی قرار گرفت. برای محاسبه کارکرد تولیدی مراتع در سال 1397 از روش ارزش‌گذاری مستقیم محصولات دامداری و برای برآورد خدمات اکوسیستمی شامل تولید آب، جلوگیری از فرسایش خاک و ترسیب کربن، به‌ترتیب از مدل تولید آب InVEST، روش EPM و محاسبه کربن کل با نرخ دلار 42000 ریال استفاده گردید. مجموع ارزش هر هکتار از مراتع منطقه برای کل خدمات موردبررسی معادل 4/121 میلیون ریال به‌دست آمد، که بیشتر ارزش در واحد سطح (هر هکتار) مربوط به کارکرد تولید آب (6/56 میلیون ریال)، ترسیب کربن (4/33 میلیون ریال)، حفاظت از خاک (21 میلیون ریال) و کارکرد تولیدی (4/10 میلیون ریال) به‌دست آمد. نتایج نشان داد که کارکرد تولید آب دارای بیشترین ارزش بین سایر خدمات اکوسیستمی مورد مطالعه بوده و 6/46 درصد از سهم ارزش‌گذاری خدمات را به خود اختصاص داد. در ارتباط با جلوگیری از فرسایش خاک نتایج نشان داد که مراتع منطقه قادر هستند مانع از تحمیل حدود 164749 میلیون ریال خسارات ناشی از هدررفت خاک شوند. هر هکتار از این مراتع 48/31 تن کربن در خود ذخیره میکنند که با توجه به سطح زیر پوشش این مراتع کل مقدار ترسیب کربن 246885 تن بوده و دارای ارزشی معادل 262191 میلیون ریال میباشد. مجموع ارزش اقتصادی سالانه تولید علوفه برای دامداری وابسته به مرتع برابر 81978 میلیون ریال به‌دست آمد (هر هکتار 4/10 میلیون ریال). به‌طور کلی، مراتع منطقه مورد مطالعه از لحاظ خدمات تنظیمی مانند تولید آب و ترسیب کربن از اهمیت بیشتری نسبت به کارکرد تولیدی (دامپروری وابسته به مرتع) برخوردار هستند و حفظ و ارتقاء تأمین این‌گونه خدمات غیربازاری در مراتع منطقه هم از جنبه انسانی و هم از جنبه اقتصادی بسیار مهم میباشد.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |