دوره 13، شماره 3 - ( 7-1398 )
جلد 13 شماره 3 صفحات 489-476 |
برگشت به فهرست نسخه ها
گروه مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد
چکیده: (4109 مشاهده)
مطالعه حاضر با هدف شناخت عوامل محیطی مؤثر بر پراکنش اکولوژیک گونه Salvia hydrangea DC. ex Benth در منطقه حفاظت‌شده تنگ‌صیاد استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. این گونه، یکی از گیاهان دارویی و معطر است که در رویشگاه‌های طبیعی در نواحی کوهستانی و مرتفع کشور یافت می‌شود. پس از بازدید صحرایی در توده‌های معرف گونه و توده‌های فاقد گونه، نمونه‌برداری به روش سیستماتیک- تصادفی صورت گرفت. درصد پوشش گیاهی و پارامترهای توپوگرافی (درصد و جهت شیب و ارتفاع از سطح دریا) در هر پلات ثبت شد. در هر توده گیاهی 2 تا 3 پروفیل خاک از دو عمق 15 -0 و 30 -15 سانتی‌متری در امتداد هر ترانسکت برداشت و پارامترهای فیزیکی و شیمیایی در آزمایشگاه اندازه‌گیری شد. برای تجزیه و تحلیل آماری از آزمون t مستقل، آنالیز مؤلفه‌های اصلی (PCA) و آنالیز تشخیص (DA) استفاده شد. نتایج تجزیه مؤلفه‌های اصلی نشان داد که از بین عوامل محیطی شیب، کربنات کلسیم معادل، فسفر، جرم ویژه ظاهری و سنگ و سنگریزه عمق اول و دوم، هدایت الکتریکی و پتاسیم عمق اول از متغیرهای تأثیرگذار بر حضور گونه مورد بررسی بودند. آنالیز تشخیص نیز در درجه اول فسفر و کربنات کلسیم معادل عمق دوم و در درجه دوم جرم ویژه ظاهری، pH، کربن آلی و پتاسیم عمق دوم و کربن آلی، پتاسیم و سنگ و سنگریزه عمق اول و شاخص دریافت گرما را در تمایز مکان‌ها و انتشار گونه مورد مطالعه مؤثر دانسته است. نتایج همچنین نشان داد که گونه به شیب‌های بالا (حدود 40 درصد)، خاک‌های بدون شوری و قلیاییت، بافت سبک و فسفر حدود 11 و 6 پی پی ام در عمق اول و دوم خاک سازگاری بیشتری دارد. از نتایج این تحقیق می‌توان برای کشت و جلوگیری از انقراض گونه در مراتع با شرایط اکولوژیک مشابه استفاده نمود.
واژه‌های کلیدی: مریم‌گلی تماشایی (Salvia hydrangea DC. ex Benth.)، اکولوژی گیاهی، عوامل رویشگاهی، تجزیه مؤلفه‌های اصلی، منطقه تنگ صیاد.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |