۳ نتیجه برای اسماعیل‌پور
مهندس محمدطاهر صحتی، دکتر احمد نوحه‌گر، دکتر یحیی اسماعیل‌پور، دکتر حمید غلامی،
دوره ۹، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۳۹۴ )
چکیده
خصوصیات آبراهه‌ها بر پراکنش گونه‌های گیاهی تأثیرگذار است. پوشش گیاهی نیز خصوصیات هیدرولوژیکی و فرآیندهای فرسایشی آبراهه‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این مطالعه با توجه به طبقه‌بندی هیدروژئومرفیک، در طول واحدهای آبراهه‌ای تقریباً همگن از لحاظ ابعاد، در محدوده دشت‌سر فرسایشی اقدام به اندازهگیری هم‌زمان خصوصیات مورفومتری آبراهه و پوشش گیاهی شد و طی بازدیدهای میدانی خصوصیات مورفومتری آبراهه‌ها شامل عرض دره، عمق دره، عرض کانال، عمق کانال، شیب کانال، عرض/عمق دره، عرض/عمق کانال، عرض دره/عرض کانال، عمق دره/عمق کانال، (عرض دره /عمق دره)/(عرض کانال/عمق کانال) و همچنین خصوصیات پوشش گیاهی تعیین شد و توسط آزمون‌های آماری مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که متغیرهای عمق دره، عرض کانال، نسبت عمق دره/عمق کانال، نسبت عرض/عمق کانال و عرض دره بهترتیب دارای ضریب همبستگی مثبت و معنیدار ۶۲/۰، ۶۰/۰، ۶۰/۰، ۵۰/۰ و ۴۴/۰ در سطح ۰۱/۰ با درصد تاج پوشش گیاهی می‌باشند. همچنین متغیر (عرض دره /عمق دره)/(عرض کانال/عمق کانال) در سطح ۰۱/۰ و شیب کانال آبراهه در سطح ۰۵/۰دارای ضریب همبستگی معکوس و معنیدار با درصد تاج پوشش گیاهی میباشد. آبراهههای دارای عرض و عمق متوسط و بزرگ دارای درصد تاج پوشش بیشتری است و با آبراهه‌هایی با عرض و عمق کوچک در سطح ۰۵/۰ دارای اختلاف معنیدار می‌باشند. در این مطالعه آزمون PCA نشان داد که متغیرهای عرض دره و عرض کانال آبراهه با ضریب همبستگی به ترتیب ۴۸/۰ و ۴۴/۰ دارای بیشترین همبستگی مثبت و معنیدار با محور اول و متغیرهای عرض/عمق دره و عرض دره/عرض کانال با ضریب همبستگی به ترتیب ۵۱/۰ و ۵۱/۰ دارای بیشترین همبستگی مثبت و معنیدار با محور دوم عوامل محیطی موثر بر پراکنش تیپ‌های گیاهی می‌باشند. با توجه به نتایج حاصل از آزمون CCA به ترتیب عامل‌های عمق کانال و عرض کانال با ضرایب همبستگی به ترتیب ۶۴/۰ و ۴۲/۰ با محور اول گونهای و همچنین با ضریب همبستگی ۸۱/۰ و ۵۳/۰ با محور اول محیطی بیشترین همبستگی را با پراکنش گونه‌های گیاهی دارند. بنابراین به طور کلی می‌توان گفت که خصوصیات ژئومورفیک آبراهههای دشت‌سر فرسایشی در منطقه مورد مطالعه بر حضور و یا عدم حضور گونه‌های گیاهی و درصد تاج پوشش گیاهی تاثیرگذار است.
اسماعیل شیدای کرکج، محسن سبزی نوجه‌ده، محمد اسماعیل‌پور، مهدی یونسی حمزه‌خانلو،
دوره ۱۳، شماره ۲ - ( ۴-۱۳۹۸ )
چکیده
گیاه Eremostachys laevigata گونهای دارویی و در معرض انقراض است که در ناحیه ایران و تورانی و به‌ویژه آذربایجان گسترش دارد. نمونهبرداری از سایتهای مرتعی در سه استان آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی و اردبیل به منظور بررسی صفات مختلف مورفولوژیکی و بایومس صورت گرفت. برای این منظور ۱۷ صفت کمی در هفت مکان پراکنش اندازهگیری و دستهبندی آنها و نیز شناسایی مهم‌ترین صفات انجام شد. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، مکانها از لحاظ اکثر صفات ۱۷ گانه با هم اختلاف معنیدار داشتند. مکانهای مشکینشهر و اشنویه از لحاظ اکثر صفات دارای بیشترین مقدار معنیدار بودند و صفت شاخص سطح ویژه برگ بین سایت دارای تفاوت معنیداری نبود. نتایج تجزیه به مولفههای اصلی صفات نشان داد که سه مولفه اول در حدود ۸۹ درصد واریانس دادهها را در بر میگیرند. در مولفه اول صفات وزن تَر بخش هوایی، قطر یقه، قطر ساقه اصلی، ارتفاع گیاه، تعداد میان گره ساقۀ اصلی، طول سنبله، تعداد سنبلچه در سنبله اصلی، وزن برگ قاعدهای، وزن خشک بخش هوایی و وزن ریشه عمدهترین نقش را در تشکیل این مولفه داشتهاند. در مولفه دوم صفت نسبت طول به عرض برگ دارای ضرایب بردار ویژه بیشتری بود. با حرکت از اشنویه و مشکینشهر به سمت سایتهای دیگر و کاهش نسبی بارش سالانه بر میزان صفات شاخص سطح ویژه و نسبت طول به عرض برگ افزوده شده و از میزان تعداد زیادی از صفات کاسته خواهد شد. همچنین با حرکت از مکانهای خوی، خواجه و مشکینشهر و افزایش دمای سالانه صفات نسبت طول به عرض برگ، وزن تر بخش هوایی و وزن ریشه کاهش یافته و در صورت حرکت بالعکس بر میزان صفات شاخص سطح ویژه، طول و عرض برگ قاعدهای افزوده میشود. برازش دندروگرام بیانگر تقسیم سایتها بر اساس تشابه اقلیدوسی با میزان ۵/۸۷ به چهار گروه مجزا میباشد. دسته اول خوی و خواجه، دسته دوم جزیره اسلامی، دسته سوم مشکینشهر و اشنویه و دسته چهارم اهر و کلیبر را شامل میشود. دندروگرام مربوط به گروهبندی صفات نیز با میزان تشابه اقلیدوسی ۵/۸۷ صفات را به هشت خوشه مجزا تقسیم کرد. خوشه اول شامل وزن تر بخش هوایی، وزن ریشه، وزن خشک بخش هوایی، خوشه دوم شامل قطر یقه، قطر ساقه اصلی، ارتفاع گیاه، تعداد میان‌گره ساقه اصلی، تعداد سنبلچه در سنبله اصلی، خوشه سوم شامل طول سنبله، خوشه چهارم شامل تعداد شاخه گلدار فرعی، مساحت برگ قاعدهای و وزن برگ قاعدهای، خوشه پنجم شامل عرض برگ قاعدهای، خوشه ششم شامل طول برگ قاعدهای، دسته هفتم شامل قطر سنبله اصلی و سطح ویژه برگ و در نهایت خوشه هشتم شامل صفت نسبت طول به عرض برگ است.
مسعود یوسفی، یحیی اسماعیل‌پور، حامد جنیدی جعفری، حنانه محمدی کنگرانی، سعید صالحی،
دوره ۱۵، شماره ۳ - ( ۸-۱۴۰۰ )
چکیده
یکی از دیدگاه‌های رایج و رو به گسترش در زمینه دستیابی به پایداری، تدوین شاخص‌های آن بر اساس داده‌های محلی و رویکرد هدایت‌شده و تجربی است. به این منظور طراحی و اولویت‌بندی شاخص‌های پایداری مراتع از دیدگاه کارشناسان در مراتع عشایری خم نمدان اقلید، رباط سروستان و دوگوش نادری خنج انجام شد. این سه منطقه به ترتیب به عنوان معرف مراتع فصلی عشایری (سردسیر، معتدل و گرمسیر) در استان فارس در نظر گرفته شد. در این پژوهش روش‌های تصمیم‌گیری چندمتغیره، دلفی فازی، تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و روش تاپسیس (TOPSIS) مورد استفاده قرار گرفتند. گزینه‌های پرسش‌نامه در قالب چهار شاخص اقلیم و هواشناسی، تولید گیاهی، خاک و انسانی تقسیم‌بندی شد. تجزیه و تحلیل نتایج در سطح شاخص‌ها نشان داد شاخص‌های انسان و خاک بهترتیب با وزن ۴۸۰/۰ و ۳۳۰/۰ از بیشترین وزن نسبی برخوردار بوده و شاخص‌های تولید گیاهی و اقلیم و هیدرولوژی با وزن‌های نسبی ۱۳۴/۰ و۰۵۶/۰ در رتبه بعدی قرار گرفتند. در سطح گزینه‌ها یا معیارها همه گزینه‌های تاییدنشده مربوط به شاخص انسان بودند درحالیکه در شاخص‌های اقلیم و هیدرولوژی، تولید گیاهی و خاک همه گزینه‌ها مورد تایید خبرگان قرار گرفت. مقایسه زوجی گزینه‌ها نیز نشان می‌دهد که گزینه‌های درآمد و سرمایه، مالکیت و انواع فرسایش خاک قابل مشاهده بهترتیب با وزن‌های نسبی ۱۶/۰، ۱۳/۰ و ۱۱/۰ دارای بالاترین اولویت و گزینه‌های شاخص خشکی، میانگین دمای سالانه و دسترسی به علوفه جایگزین با وزن نسبی کمتر از ۰۰۵/۰ دارای کمترین اولویت هستند. نتایج روش تاپسیس نشان داد گزینه‌های مالی (درآمد، پس‌انداز، وام و بیمه)، مالکیت (زمین، دام، مسکن و خودرو) و انواع فرسایش بر دیگر گزینه‌ها برتری دارند.
