TY - JOUR JF - rangelandj JO - مرتع VL - 13 IS - 3 PY - 2019 Y1 - 2019/10/01 TI - Potential of available species in Chhar-Bagh summer rangelands, For medicinal, industrial and edibility use, Golestan Province, Iran TT - شناسایی و تعیین پتانسیل گیاهان دارویی، صنعتی و خوراکی مراتع ییلاقی چهارباغ استان گلستان N2 - عدم­ شناخت از پتانسیل­ و توانمندی­های مراتع باعث­شده تا این منابع برای تولیدات دامی در حد زیادی مورد بهره­برداری قرار گرفته و سایر مقوله­های بهره­برداری از نظر دور نگه داشته شوند. مراتع ییلاقی چهارباغ دارای تنوع گونه­ای بالا از گیاهان دارویی می­باشد. با­توجه به اهمیت گیاهان دارویی در شرایط ­کنونی، هدف از تحقیق حاضر شناسایی و تعیین پتانسیل گیاهان دارویی، صنعتی و خوراکی مراتع ییلاقی چهارباغ استان گلستان به منظور بهره­برداری پایدار است. نقشه نهایی پتانسیل از تلفیق دو معیار پوشش گیاهی و عوامل محیطی و با کمک سیستم ­اطلاعات­ جغرافیایی با استفاده از دستور Overlay (هم­پوشانی) و عامل محدودکننده در هر پلی­گون در سال 1394 تهیه شد. نمونه­برداری در تیپ­های گیاهی به روش تصادفی-سیستماتیک با استقرار سه ترانسکت 100 متری و با اندازه­گیری حضور و عدم­حضور، درصد تاج پوشش، ترکیب و تولید در پلات­های متناسب با نوع پوشش انجام شد. نتایج نشان داد از 184 گونه گیاهی شناسایی­شده منطقه 86 گونه دارای اثر دارویی، صنعتی و خوراکی بوده و متعلق به 26 تیره گیاهی می­باشند که تیره­های Lamiaceae،Astraceae وFabaceae به‌ترتیب با 22، 19و 10 گونه گیاهی دارای بیشترین فراوانی هستند. همچنین نتایج نهایی مدل پتانسیل نشان داد که 72/2 درصد (02/221 هکتار) دارای پتانسیل ­بالا (S1)، 7/57 درصد (72/4686 هکتار) دارای پتانسیل ­متوسط (S2)، 28/24 درصد (89/1972 هکتار) دارای پتانسیل ­ضعیف (S3) و 3/15 درصد (84/1242 هکتار) بدون­ پتانسیل (N) می­باشد. به­طورکلی شاخص اقتصادی تولید و درصد ترکیب گیاهان دارویی از عوامل افزایش­دهنده­ پتانسیل و شیب و کوهستانی­بودن منطقه از عوامل کاهش­دهنده پتانسیل می­باشد. نتایج نشان داد در منطقه می­توان با صدور پروانه بهره­برداری از گیاهان دارویی برای بهره­بردارن دارای پروانه چرا، ضمن کاهش فشار چرای دام؛ به بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی بهره­بردار کمک کرد. SP - 350 EP - 367 AU - Yari, Reza AU - Heshmati, Gholamali AU - Rafiee, Hamed AD - Department of Range Management, Faculty of Range and Watershed Management, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan KW - Potential KW - medicinal plant KW - summer rangelands KW - Chhar-Bagh KW - Production economic index KW - Geographic Information System UR - http://rangelandsrm.ir/article-1-776-fa.html ER -