TY - JOUR T1 - Environmental Factors and the Presence of Medicinal Species in Khosh Yeylagh Rangelands in Golestan Province TT - ارتباط برخی عوامل محیطی و حضور گونه‌های دارویی مرتع خوش ییلاق استان گلستان JF - rangelandj JO - rangelandj VL - 14 IS - 3 UR - http://rangelandsrm.ir/article-1-931-fa.html Y1 - 2020 SP - 462 EP - 478 KW - Canonical Correspondence Analysis KW - Ordination KW - Medicinal plant KW - Khosh Yeilagh rangeland KW - Golestan Province N2 - آگاهی دقیق از روابط بین پوشش گیاهی و عوامل محیطی از موارد لازم برای مدیریت اکوسیستم‌های مرتعی است. تحقیق حاضر به منظور بررسی تاثیر برخی عوامل خاکی و پستی‌بلندی بر پراکنش مهم‌ترین گیاهان دارویی مرتع خوش ییلاق استان گلستان انجام شد. در منطقه مورد مطالعه به منظور ثبت پارامتر‌های گیاهی از قبیل تراکم، فراوانی و درصد تاج پوشش، نمونه‌برداری از پوشش گیاهی به روش تصادفی-سیستماتیک از طریق پلات‌گذاری در طول ترانسکت در هر تیپ انجام شد. ارتفاع از سطح دریا، جهت جغرافیایی و میزان شیب در هر پلات استخراج و ثبت شدند. در امتداد هر ترانسکت نمونه­های خاک در مرکز 3 پلات (ابتدا، وسط و انتهای هر ترانسکت) و از عمق 0 تا 30 سانتی‌متری برداشت گردید و خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک اندازه‌گیری شد. به منظور معرفی موثر‌ترین عامل محیطی در پراکنش گیاهان دارویی، از آنالیز تطبیقی قوس‌گیری شده (DCA) و آنالیز تطبیقی متعارفی (CCA) در محیط نرم‌افزاری PC- ORD5 استفاده شد. نتایج CCA نشان داد 53 درصد از کل تغییرات توسط محور‌های اول، دوم و سوم قابل توجیه است. عوامل جهت جغرافیایی، ماده ‌آلی و میزان فسفر به ترتیب با میزان همبستگی520/0- ،‌ 472/0 و 470/0- و در محور اول رج‌بندی عامل میزان شیب، درصد رطوبت و درصد رس به ترتیب با میزان همبستگی 601/0، 568/0- و 558/0- در محور دوم رج‌بندی و عامل درصد شن با میزان همبستگی 400/0 در محور سوم رج‌بندی به عنوان موثر‌ترین عوامل بر پراکنش گونه‌های دارویی مرتع خوش ییلاق معرفی شدند. با توجه به اینکه عوامل پستی و بلندی و دو خصوصیت مهم‌ خاک (ماده آلی و درصد رطوبت) بر تغییرات پراکنش گیاهان دارویی اهمیت بیشتری داشتند به نظر می­رسد در نظر گرفتن این عوامل در اصلاح و احیاء مرتع با محوریت گیاهان دارویی بتواند نیل به افزایش تولید و بهره‌وری گیاهان مذکور در رویشگاه مورد بررسی را تقویت نماید. M3 ER -