دوره 15، شماره 3 - ( 8-1400 )
جلد 15 شماره 3 صفحات 433-421 |
برگشت به فهرست نسخه ها
گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس
چکیده: (2129 مشاهده)
یکی از دیدگاه‌های رایج و رو به گسترش در زمینه دستیابی به پایداری، تدوین شاخص‌های آن بر اساس داده‌های محلی و رویکرد هدایت‌شده و تجربی است. به این منظور طراحی و اولویت‌بندی شاخص‌های پایداری مراتع از دیدگاه کارشناسان در مراتع عشایری خم نمدان اقلید، رباط سروستان و دوگوش نادری خنج انجام شد. این سه منطقه به ترتیب به عنوان معرف مراتع فصلی عشایری (سردسیر، معتدل و گرمسیر) در استان فارس در نظر گرفته شد. در این پژوهش روش‌های تصمیم‌گیری چندمتغیره، دلفی فازی، تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و روش تاپسیس (TOPSIS) مورد استفاده قرار گرفتند. گزینه‌های پرسش‌نامه در قالب چهار شاخص اقلیم و هواشناسی، تولید گیاهی، خاک و انسانی تقسیم‌بندی شد. تجزیه و تحلیل نتایج در سطح شاخص‌ها نشان داد شاخص‌های انسان و خاک به‌ترتیب با وزن 480/0 و 330/0 از بیشترین وزن نسبی برخوردار بوده و شاخص‌های تولید گیاهی و اقلیم و هیدرولوژی با وزن‌های نسبی 134/۰ و056/۰ در رتبه بعدی قرار گرفتند. در سطح گزینه‌ها یا معیارها همه گزینه‌های تاییدنشده مربوط به شاخص انسان بودند درحالیکه در شاخص‌های اقلیم و هیدرولوژی، تولید گیاهی و خاک همه گزینه‌ها مورد تایید خبرگان قرار گرفت. مقایسه زوجی گزینه‌ها نیز نشان می‌دهد که گزینه‌های درآمد و سرمایه، مالکیت و انواع فرسایش خاک قابل مشاهده به‌ترتیب با وزن‌های نسبی 16/0، 13/0 و 11/0 دارای بالاترین اولویت و گزینه‌های شاخص خشکی، میانگین دمای سالانه و دسترسی به علوفه جایگزین با وزن نسبی کمتر از ۰۰۵/۰ دارای کمترین اولویت هستند. نتایج روش تاپسیس نشان داد گزینه‌های مالی (درآمد، پس‌انداز، وام و بیمه)، مالکیت (زمین، دام، مسکن و خودرو) و انواع فرسایش بر دیگر گزینه‌ها برتری دارند.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |