دوره 16، شماره 2 - ( 5-1401 )                   جلد 16 شماره 2 صفحات 395-379 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Ebrahimi M, Faraee F. Effects of Azotobacter and Pseudomonas inoculation in mitigate drought stress effects in Dactylis glomerata L.. مرتع 2022; 16 (2) :379-395
URL: http://rangelandsrm.ir/article-1-1119-fa.html
ابراهیمی مهدیه، فرایی عاطفه. تاثیر تلقیح ازتوباکتر و سودوموناس در کاهش اثرات تنش خشکی در Dactylis glomerata L.. مرتع. 1401; 16 (2) :379-395

URL: http://rangelandsrm.ir/article-1-1119-fa.html


گروه مرتع و آبخیزداری،‌ دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل، زابل
چکیده:   (1326 مشاهده)
سابقه و هدف: یکی از دلایل عمده اختلال در رشد و نمو گیاهان وجود شرایط نامطلوب محیطی مانند خشکسالی است که منجربه بروز تنش در گیاهان شده و بقای آن­ها را دچار مخاطره می­سازد. این درحالی است که تحقیقات نوین بهره­گیری از میکروارگانیسم­های خاکزی به­خصوص باکتری­های محرک رشد گیاه را که در رشد گیاهان و همچنین چرخه عناصر غذایی درخاک دخالت دارند را به­منظور کاهش آثار منفی تنش­های محیطی توصیه می­کند. تحقیق حاضر به­منظور مطالعه تاثیر باکتری­های محرک رشد گیاه بر جوانه­زنی، رشد و جذب برخی عناصر غذایی در Dactylis glomerata L. در شرایط تنش خشکی انجام شد.
مواد و روش­ها: تحقیق به­صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی انجام شد. فاکتور اول کاربرد کودهای زیستی در چهار سطح در نظر گرفته شد که عبارت بودند از: کنترل (C، هیچ کود زیستی در این تیمار استفاده نشدA=Azotobacter vinelandii، P= Pantoea agglomerans+Pseudomonas putida  و A+P (کاربرد ترکیبی ازتوباکتر و سودوموناس). فاکتور دوم تنش خشکی بود که در سه سطح در نظر گرفته شد و شامل FC (ظرفیت زراعی)، ۴/۰ ظرفیت زراعی (FC۴/۰) و ۷/۰ ظرفیت زراعی (FC7/۰) بود. برای تلقیح کودهای زیستی (به­صورت پودر) مقدار نیم گرم از هر کود خالص در نیم لیتر آب حل شد و بذرها با محلول آغشته گردید. برای اعمال تنش­های خشکی ابتدا ظرفیت زراعی خاک با استفاده از روش وزنی تعیین شد. سپس براساس عدد پایه محاسبه شده برای ظرفیت زراعی مقدار آب لازم برای اعمال تنش­های خشکی محاسبه شد. برای محاسبه درصد و سرعت جوانه­زنی، شمارش نهال­ها به­صورت روزانه انجام شد. گونه‌های گیاهی بعد از90 روز برداشت شدند. طول ساقه و ریشه، وزن خشک زیست توده گیاهی و مقدار جذب نیتروژن، فسفر، پتاسیم، روی، آهن، منگنز توسط گیاه اندازه­گیری گردید. مورد تجزیه واریانس چندطرفه با استفاده از نرم­افزار SPSS  قرار گرفتند. برای مقایسه میانگین­ها از آزمون دانکن (سطح 5 درصد) استفاده شد.
نتایج: نتایج نشان داد که بیش­ترین و کم­ترین جوانه­زنی به­ترتیب، مربوط به تیمار  Aدر سطح FC۷/۰و تیمار کنترل در FC۷/۰بود. تیمار A+P در مقایسه با کاربرد جداگانه کودهای زیستی تاثیر کمتری در کاهش تنش خشکی بر جوانه­زنی گیاه داشت. حداکثر طول ساقه و ریشه و وزن خشک گیاه مربوط به تیمار ازتوباکتر در تنش ۴/۰ بود. درحالی که تیمار P در تنش ۴/۰ کم­ترین طول ریشه و ساقه و وزن خشک گیاه را داشت. حداکثر جذب پتاسیم توسط گیاه در تیمار A در شرایط FC و بیشترین مقدار آهن و روی در کاربرد سودوموناس در تنش ۷/۰ اندازه­گیری شد. تیمار  A+Pدر تنش ۴/۰ کمترین جذب آهن، روی و منگنز را نشان دادند. نتایج نشان داد کاربرد ازتوباکتر در مقایسه با سودوموناس در کاهش تنش خشکی در گیاه موثرتر است. همچنین استفاده جداگانه از کودهای زیستی مورد مطالعه در مقایسه با تیمارهای ترکیبی تاثیر بیشتری در کاهش اثرات تنش خشکی بر گیاه داشت.
نتیجه­‌گیری: به­طور کلی ﺑﺮﻭﺯ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ، ﺭﺷﺪ  D. glomerata L.ﺭﺍ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪﺍﻱ ﻛﺎﻫﺶ داد. ﻛﺎﺭﺑﺮﺩ ﺑﺎﻛﺘﺮﻱﻫﺎﻱ ﻣﺤﺮﻙ ﺭﺷﺪ ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﺍﺛﺮﺍﺕ ﻣﻨﻔﻲ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻬﺒﻮﺩ رشد گیاه در ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ شدند. ازتوباکتر ﺑﺎﻋﺚ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺟﻮﺍﻧﻪﺯﻧﻲ، ﻭﺯﻥ ﺧﺸﻚ گیاه، افزایش طول ریشه و ساقه گیاه ﺷﺪ. ﺑﺎﻛﺘﺮﻱ ﺳﻮﺩﻭﻣﻮﻧﺎﺱ ﻧﻴﺰ باعث کاهش تاثیر تنش خشکی بر رشد گیاه شد، هرچند که در مقایسه با ازتوباکتر تاثیر سودوموناس در کاهش اثرات تنش خشکی بر رشد گیاه کمتر بود. ﻟﺬﺍ باﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺭﺷﺪ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﮔﻴﺎﻩ در شرایط خشکی تلقیح بذر این گیاه با ازتوباکتر توصیه می­شود.
 
متن کامل [PDF 431 kb]   (1215 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1400/11/3 | پذیرش: 1401/2/4 | انتشار: 1401/5/10

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مرتع می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 All Rights Reserved | Rangeland

Designed & Developed by : Yektaweb