دوره 19، شماره 1 - ( 1-1404 )
جلد 19 شماره 1 صفحات 0-0 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Kiasi Y, Forouzeh M R, Malekzadeh E, Ardebili A, Barani H. Investigating the Impact of Mycorrhizal Fungi on Changes in Some Morphological and Phytochemical Traits of Turkmen Lycium (Lycium depressum) Under Salinity Stress. مرتع 2025; 19 (1)
URL: http://rangelandsrm.ir/article-1-1290-fa.html
URL: http://rangelandsrm.ir/article-1-1290-fa.html
کیاسی یاسمن، فروزه محمد رحیم، ملک زاده الهام، اردبیلی عبداله، بارانی حسین. بررسی تاثیر قارچ‌های مایکوریزا بر تغییرات برخی ویژگی‌های مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی گونه دیوخار ترکمنی (Lycium depressumm) در شرایط تنش شوری. مرتع. 1404; 19 (1)
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
چکیده: (161 مشاهده)
سابقه و هدف: تنش شوری یکی از چالش‌های عمده در پایداری اکوسیستمهای طبیعی است که بر رشد و عملکرد گیاهان به ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک تأثیر می‌گذارد. ویژگی‌های فیزیولوژیکی گونه دیوخارترکمنی (Lycium depressumm) به دلیل مقاومت نسبی‌اش به شرایط سخت محیطی، آن را به گیاهی ایده‌آل برای بیابان‌زدایی و کاهش درجه شوری خاک تبدیل کرده است تا حدی که اخیرا به عنوان یکی از گونه های هدف در برنامه‌های اصلاح و احیا مراتع شور و قلیا مورد استفاده قرار گرفته است. هدف از این تحقیق بررسی برخی از خصوصیات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی گونه دیوخارترکمنی (L. depressum Stocks.) تلقیح شده با قارچ مایکوریز تحت تاًثیر تنش شوری است.
مواد و روش‌ها: به منظور بررسی تاثیر قارچ‌های ماکوریزا بر تغییرات برخی ویژگی‌های مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی گونه دیوخار ترکمنی در شرایط تنش شوری آزمایش گلدانی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل 1) قارچ آربسکولار مایکوریزا Funneliformis mosseae (F1), Rhizophagus intraradices (F2), F. mosseae +R. intraradices (F1+F2)، شاهد (بدون قارچ F0) 2) چهار سطح تنش شوری (S1=6، S2=10، S3=14 و S4=18 دسی زیمنس بر متر) بود. تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها با استفاده از مدل خطی عمومی (GLM) در نرم‌افزار Minitab 19 انجام و مقایسه میانگین‌ها با آزمون توکی صورت گرفت. نمودارها با استفاده از نرم‌افزار Excel 2016 رسم شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که اثرات ساده و متقابل تیمارهای شوری و قارچ بر صفات مورد مطالعه اثرگذاری معنی داری دارد (P <0.05). همچنین بیشترین میزان فنل، فلاونوئید، آنتی‌اکسیدان و پرولین در تیمار سطح 4 شوری (S4) و ترکیب دو گونه قارچ F1+F2 و کمترین میزان آن در تیمار شاهد (بدون قارچ) و سطح1 (S1) شوری مشاهده گردید. در حالی که بیشترین میزان سبزینگی، وزن تر برگ، وزن خشک برگ، تعداد برگ، و ارتفاع گیاه نیز در تیمار ترکیب دو گونه قارچ F1+F2 و سطح یک تنش شوری (S1) مشاهده گردید و کمترین مقدار پارامترهای مورفولوژی اندازه‌گیری شده در تیمار شاهد بدون قارچ (F0) و سطح 4 تنش شوری (S4) مشاهده گردید.
نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج این تحقیق مشاهده شد که تنش شوری بر ویژگی‌های مورفولوژی گیاه دیوخارترکمنی اثر منفی می‌گذارد اما تلقیح گیاه دیوخارترکمنی با قارچ های مایکوریزا تا حد زیادی اثرات منفی تنش شوری را کاهش می دهد . بطور کلی می‌توان نتیجه‌گیری کرد که استفاده از قارچ‌های مایکوریزا به‌ویژه ترکیب گونه‌های F1+F2 می‌توانند به‌طور مؤثری به افزایش تحمل گیاهان در برابر تنش‌های شوری کمک کنند و ویژگی‌های فیتوشیمیایی و مورفولوژیکی آن‌ها را بهبود بخشند. این یافته‌ها تأکید می‌کند که بهره‌برداری از این قارچ‌ها به‌عنوان یک استراتژی مؤثر می‌تواند در پروژه‌های اصلاح و احیای مراتع آسیب‌دیده به دلیل تنش‌های محیطی، به ویژه شوری، نقش کلیدی ایفا کرده و به بازگرداندن سلامت و بهره‌وری اکوسیستمهای مرتعی کمک نماید.
مواد و روش‌ها: به منظور بررسی تاثیر قارچ‌های ماکوریزا بر تغییرات برخی ویژگی‌های مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی گونه دیوخار ترکمنی در شرایط تنش شوری آزمایش گلدانی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل 1) قارچ آربسکولار مایکوریزا Funneliformis mosseae (F1), Rhizophagus intraradices (F2), F. mosseae +R. intraradices (F1+F2)، شاهد (بدون قارچ F0) 2) چهار سطح تنش شوری (S1=6، S2=10، S3=14 و S4=18 دسی زیمنس بر متر) بود. تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها با استفاده از مدل خطی عمومی (GLM) در نرم‌افزار Minitab 19 انجام و مقایسه میانگین‌ها با آزمون توکی صورت گرفت. نمودارها با استفاده از نرم‌افزار Excel 2016 رسم شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که اثرات ساده و متقابل تیمارهای شوری و قارچ بر صفات مورد مطالعه اثرگذاری معنی داری دارد (P <0.05). همچنین بیشترین میزان فنل، فلاونوئید، آنتی‌اکسیدان و پرولین در تیمار سطح 4 شوری (S4) و ترکیب دو گونه قارچ F1+F2 و کمترین میزان آن در تیمار شاهد (بدون قارچ) و سطح1 (S1) شوری مشاهده گردید. در حالی که بیشترین میزان سبزینگی، وزن تر برگ، وزن خشک برگ، تعداد برگ، و ارتفاع گیاه نیز در تیمار ترکیب دو گونه قارچ F1+F2 و سطح یک تنش شوری (S1) مشاهده گردید و کمترین مقدار پارامترهای مورفولوژی اندازه‌گیری شده در تیمار شاهد بدون قارچ (F0) و سطح 4 تنش شوری (S4) مشاهده گردید.
نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج این تحقیق مشاهده شد که تنش شوری بر ویژگی‌های مورفولوژی گیاه دیوخارترکمنی اثر منفی می‌گذارد اما تلقیح گیاه دیوخارترکمنی با قارچ های مایکوریزا تا حد زیادی اثرات منفی تنش شوری را کاهش می دهد . بطور کلی می‌توان نتیجه‌گیری کرد که استفاده از قارچ‌های مایکوریزا به‌ویژه ترکیب گونه‌های F1+F2 می‌توانند به‌طور مؤثری به افزایش تحمل گیاهان در برابر تنش‌های شوری کمک کنند و ویژگی‌های فیتوشیمیایی و مورفولوژیکی آن‌ها را بهبود بخشند. این یافته‌ها تأکید می‌کند که بهره‌برداری از این قارچ‌ها به‌عنوان یک استراتژی مؤثر می‌تواند در پروژه‌های اصلاح و احیای مراتع آسیب‌دیده به دلیل تنش‌های محیطی، به ویژه شوری، نقش کلیدی ایفا کرده و به بازگرداندن سلامت و بهره‌وری اکوسیستمهای مرتعی کمک نماید.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
