مــــرتــــع

مراتع به‌عنوان بستر حیات و رکن اصلی اکوسیستم‌ها نقش بسزایی در حیات بشر دارند. در این راستا راهکارهای مختلفی برای استفاده بهینه و حفاظت پایدار از منابع طبیعی بخصوص مراتع مطرح‌شده که در این میان مشارکت مردم بیش‌ازپیش مورد تأکید قرارگرفته است. وجود سرمایه اجتماعی بالا در بین افراد منجر به مشارکت بیشتر آنان و موفقیت طرح‌های مشارکتی خواهد گردید. در این پژوهش روابط اجتماعی بین بهره‌برداران مرتع در سامان عرفی گرگوآقایی، منطقه گرگو در استان کهگیلویه و بویراحمد با استفاده از روش تحلیل شبکه اجتماعی و با تأکید بر اعتماد و مشارکت (به‌عنوان ابعاد اصلی سرمایه اجتماعی)، مورد تحلیل قرارگرفته است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می­دهد که انسجام و سرمایه اجتماعی در بین بهره‌برداران در حد ضعیف است. پایداری روابط و تعادل شبکه نیز ضعیف و پیوندهای اعتماد و مشارکت در بین افراد در حد مطلوبی نهادینه نشده است. قرار گرفتن بیش از نیمی از بهره‌برداران در پیرامون شبکه و سرعت پایین گردش اعتماد و مشارکت و عدم اتحاد و یگانگی در بین افراد از دیگر چالش‌های مهم در ساماندهی مدیریت مشارکتی مرتع در این منطقه است. با توجه به این نتایج می‌توان بیان نمود که در این سامان عرفی، تقویت اعتماد و همکاری بین بهره‌برداران سرمایه اجتماعی را افزایش خواهد داد.  می‌توان انتظار داشت به دنبال افزایش سرمایه اجتماعی، درگیری‌های اجتماعی در بین بهره‌برداران کاهش یافته و  توانمندسازی اجتماعی ارتقا خواهد یافت.