حفظ و توسعه پوشش گیاهی مراتع و مناطق بیابانی یکی از روشهای بیولوژیکی بیانزدایی و از راهکارهای مدیریتی مراتع است. مناسبترین گونهها برای احیای مراتعگونههای بومی سازگار با محیط، دارای ارزش علوفهای بالاموثر در تثبیت خاک و حفظ محیط زیست هستند. گونههای
Salsola orientalis S.G. Gmel (علف شور) و
Kochia prostrata (L.) Schrad. (جاروعلفی) از جمله گیاهان بومی مراتع
قشلاقی استان گلستان هستند. بررسی میزان موفقیت تولید و استقرار نهال از بذر گونههای
S. orientalis و
K. prostrata از اهداف این تحقیق است. برای انجام تحقیق حاضر بعد از جمع آوری بذر و بررسی قوهی نامیه بذور،
درصد جوانه زنی بذرها در چهار تیمار بدون تیمار، شستشو، سرمادهی (دمای 17- درجه سانتیگراد)، سرمادهی (دمای 11 درجه سانتیگراد یک شب) و سرمادهی (دمای 11 درجه سانتیگراد سه شب) در قالب طرح کاملا تصادفی با 30 تکرار اندازه گیری شد. به منظور بررسی درصد جوانه زنی و استقرار بذرها
از سه تیمار مکان کشت (شامل دو منطقه کچیک و چپرقویمه)، روش کشت (شامل گلدانی، شیاری و کپه کاری هر یک با دو زیر تیمار آبیاری اولیه و پوشش خاک روی بذور) و فصل کشت (شامل دو فصل کشت بهاره و زمستانه) در قالب طرح بلوک کاملا تصادفی با
30 تکرار
استفاده شد. سرعت جوانهزنی بذر و قدرت نامیه در 3 تکرار 100 تایی ارزیابی شد.
همچنین در یک مقایسهی آماری تعدادی بذر در دو تیمار با وجود بال و بدون بال هر یک در 30 گلدان (3 تکرار) کشت شد. برای آزمون مقایسهی میانگین بذور جوانه زده از روش دانکن در نرم افزار
SPSS23 استفاده شد. نتایج نشان داد
اثر تیمارهای جوانه زنی بر قوه نامیه بذر هر دو گونه معنی دار است (p-value<
05/0). گونهی
K. prostrata ، سرعت جوانه زنی و قدرت نامیه بالاتری نسبت به گونه
S. orientalis دارد.
نتایج حاکی از آن است در سطح اطمینان 95 درصد بین جوانهزنی بذرهای بالدار و بدون بال در گونه ی K. prostrata اختلاف معنی داری به لحاظ آماری وجود ندارد اما در گونهی S. orientalis، از این لحاظ اختلاف معنیداری وجود دارد. نتایج بدست آمده از آزمون مقایسه میانگین بذرهای جوانه زده نشان داد، بهترین زمان کشت بذر
گونهی K. prostrata در زمستان است. درمورد گونهی
S. orientalis، اختلاف معنی داری بین جوانهزنی گونه در فصل کشت وجود ندارد (
p-value >0.05).
توصیه میشود بذر گونه
K. prostrata در منطقه کچیک و روش شیاری
کشت و تکثیر شود. برای گونه
S. orientalis نیز تولید و تکثیر این گونه مقرون به صرفه نیست و توصیه میشود در ایستگاه تولید بذر اقدام به تولید بذر نمود. همچنن در این تحقیق توصیه شد قدرت نامیه، ملاک تعیین میزان بذر مصرفی مورد نیاز در هکتار
به همراه درصد خلوص بذر قرار گیرد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1398/4/22 | پذیرش: 1399/9/15 | انتشار: 1400/10/10