دوره 16، شماره 1 - ( 1-1401 )
جلد 16 شماره 1 صفحات 123-108 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Baghari Z, Forouzeh M R, Mazandarani M, Shahiri H, Atashi S. Investigation on changes in some quantitative, morphological and physiological parameters of (Verbascum thapsus) in various elevation classes in Hezar Jarib. مرتع 2022; 16 (1) :108-123
URL: http://rangelandsrm.ir/article-1-950-fa.html
URL: http://rangelandsrm.ir/article-1-950-fa.html
باقری زهرا، فروزه محمد رحیم، مازندرانی معصومه، شهیری هدی، آتشی صادق. بررسی تغییرات برخی از پارامترهای کمی، مورفولوژی و فیزیولوژی گل ماهور اروپایی در طبقات متنوع ارتفاعی رویشگاه هزارجریب. مرتع. 1401; 16 (1) :108-123
گروه علوم مرتع، دانشکده مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
چکیده: (2297 مشاهده)
سابقه و هدف: شناخت گیاهان دارویی بومی کشور و یا گیاهانی که با شرایط اقلیمی ایران سازگار شده‌اند، جهت بررسی امکان تولید و فرآوری آنها در سطوح وسیع، جزء اولین گامهایی است که میتواند برای استفاده مطلوب از این گیاهان برداشته شود. لذا در این بررسی، گیاه دارویی گل ماهور اروپایی (Verbascum thapsus) مورد بررسی قرار گرفت.
مواد و روش: هدف از پژوهش حاضر مطالعه تغییرات اکولوژیکی، موفولوژیکی و فیتوشیمیایی گل ماهور اروپایی در چهار دامنه ارتفاعی 1300-1700-2100-2500 با شیب و جهت یکسان می‌باشد. بدین منظور، پس از جمع آوری برگ (سه تکرار از هر بوته) گل ماهور و خشک نمودن در محیط آزمایشگاه، عصاره گیاه مورد مطالعه، با استفاده از روش خیساندن استخراج شده و اندازه‌گیری ویژگی‌های فیتوشیمیایی مانند فنل کل، فلاونویید کل، موسیلاژ، ساپونین و فعالیت آنتی‌اکسیدانی براساس روش‌های استاندارد شیمیایی مورد اندازه‌گیری قرار گرفت. همچنین تغییرات تراکم، تاج پوشش، تولید هر پایه گیاه برحسب گرم در مترمربع، زادآوری (اندازه گیری تعداد نهالهای جوان در واحد سطح)، قطر یقه و طول و عرض برگ گونه‌ها در ارتفاعات مختلف نیز ارزیابی گردید.
نتایج: نتایج نشان داد که ارتفاع از سطح دریا بر میزان ترکیبات فنلی، فلاونوییدی، موسیلاژ و فعالیت آنتی‌اکسیدانی اثرات معنی‌داری (P<0.01) دارد، به طوریکه بیشترین میزان فنل کل (28/116 میلی‌گرم معادل گالیک اسید بر گرم وزن خشک) و فلاونویید کل (24/13 میلی‌گرم معادل کوئرستین بر گرم وزن خشک) در ارتفاع 2500 متری، فعالیت آنتی‌اکسیدانی به روش DPPH (31/45 درصد) در ارتفاع 2100 متری، فعالیت آنتی‌اکسیدانی به روش IC50 (47/82 میلی‌گرم بر میلی لیتر) در ارتفاع 2500 متری و بالاترین درصد موسیلاژ در ارتفاع 1700 متری مشاهده شد اما بر میزان ساپونین گل ماهور اروپایی (P>0.05) اثر معنی‌داری نشان نداد. در رابطه با ویژگی‌های اکولوژیکی نیز، در همه‌ی صفات اکولوژیکی اندازه‌گیری شده به جز طول و عرض برگ گل ماهور در ارتفاعات مورد مطالعه (P<0.05)تفاوت معنی‌داری وجود دارد. بطوریکه براساس این نتایج بالاترین میزان تراکم با مقدار 63/0 پایه در متر مربع در ارتفاع 2500 متری، بالاترین درصد پوشش با مقدار 83/9 درصد در ارتفاع 1300 متری مشاهده شد.
نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق گویای آن است که عامل ارتفاع از سطح دریا بر برخی از خصوصیات مورفولوژی و فیزیولوژی این گیاه موثر بوده و در صورتیکه هدف برداشت درصد بالاتری از ترکیبات فنلی، فلاونوئیدی و آنتی‌اکسیدانی گیاه باشد، جمع آوری این گیاه از ارتفاع 1700 متر به بالا توصیه می شود.
مواد و روش: هدف از پژوهش حاضر مطالعه تغییرات اکولوژیکی، موفولوژیکی و فیتوشیمیایی گل ماهور اروپایی در چهار دامنه ارتفاعی 1300-1700-2100-2500 با شیب و جهت یکسان می‌باشد. بدین منظور، پس از جمع آوری برگ (سه تکرار از هر بوته) گل ماهور و خشک نمودن در محیط آزمایشگاه، عصاره گیاه مورد مطالعه، با استفاده از روش خیساندن استخراج شده و اندازه‌گیری ویژگی‌های فیتوشیمیایی مانند فنل کل، فلاونویید کل، موسیلاژ، ساپونین و فعالیت آنتی‌اکسیدانی براساس روش‌های استاندارد شیمیایی مورد اندازه‌گیری قرار گرفت. همچنین تغییرات تراکم، تاج پوشش، تولید هر پایه گیاه برحسب گرم در مترمربع، زادآوری (اندازه گیری تعداد نهالهای جوان در واحد سطح)، قطر یقه و طول و عرض برگ گونه‌ها در ارتفاعات مختلف نیز ارزیابی گردید.
نتایج: نتایج نشان داد که ارتفاع از سطح دریا بر میزان ترکیبات فنلی، فلاونوییدی، موسیلاژ و فعالیت آنتی‌اکسیدانی اثرات معنی‌داری (P<0.01) دارد، به طوریکه بیشترین میزان فنل کل (28/116 میلی‌گرم معادل گالیک اسید بر گرم وزن خشک) و فلاونویید کل (24/13 میلی‌گرم معادل کوئرستین بر گرم وزن خشک) در ارتفاع 2500 متری، فعالیت آنتی‌اکسیدانی به روش DPPH (31/45 درصد) در ارتفاع 2100 متری، فعالیت آنتی‌اکسیدانی به روش IC50 (47/82 میلی‌گرم بر میلی لیتر) در ارتفاع 2500 متری و بالاترین درصد موسیلاژ در ارتفاع 1700 متری مشاهده شد اما بر میزان ساپونین گل ماهور اروپایی (P>0.05) اثر معنی‌داری نشان نداد. در رابطه با ویژگی‌های اکولوژیکی نیز، در همه‌ی صفات اکولوژیکی اندازه‌گیری شده به جز طول و عرض برگ گل ماهور در ارتفاعات مورد مطالعه (P<0.05)تفاوت معنی‌داری وجود دارد. بطوریکه براساس این نتایج بالاترین میزان تراکم با مقدار 63/0 پایه در متر مربع در ارتفاع 2500 متری، بالاترین درصد پوشش با مقدار 83/9 درصد در ارتفاع 1300 متری مشاهده شد.
نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق گویای آن است که عامل ارتفاع از سطح دریا بر برخی از خصوصیات مورفولوژی و فیزیولوژی این گیاه موثر بوده و در صورتیکه هدف برداشت درصد بالاتری از ترکیبات فنلی، فلاونوئیدی و آنتی‌اکسیدانی گیاه باشد، جمع آوری این گیاه از ارتفاع 1700 متر به بالا توصیه می شود.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
