دوره 14، شماره 4 - ( 10-1399 )
جلد 14 شماره 4 صفحات 714-698 |
برگشت به فهرست نسخه ها
گروه علوم گیاهی و گیاهان داروئی، دانشکده کشاورزی مشگین‌شهر و عضو پژوهشکده مدیریت آب، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
چکیده: (4092 مشاهده)
اتنوبوتانی )گیاه مردمنگاری) علمی است که به مطالعه و بررسی رفتار یک قوم یا فرهنگ در یک منطقه خاص با گیاهان بومی آن منطقه میپردازد. این تحقیق به مطالعه دانش بومی پیرامون گیاهان دارویی و غذایی حوزه آبخیز درویش‌چای سرعین میپردازد. در این مطالعه اتنوبوتانیکی ساکنین 5 روستای ورنیاب، علی‌داشی، ورگهسران، اوجور و آلوارس مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات مورد نیاز پیرامون کاربرد گیاهان دارویی و غذایی با استفاده از پرسشنامههای باز از افراد آگاه بهصورت مصاحبه مشارکتی و گفتمان‌محور گردآوری شد. نتایج نشان داد 57 گونه دارویی و غذایی توسط جوامع محلی استفاده میشود که متعلق به 21 تیره گیاهی بوده و بیشترین تعداد گونههای مدنظر بهترتیب متعلق به تیرههای Asteraceae (کاسنی)، Lamiaceae (نعنائیان)، Rosaceae (گل سرخیان)، Fabaceae (بقولات) و Apiaceae (چتریان) با 12، 9، 7، 5 و 3 گونه بودند. از 57 گونه معرفی شده توسط جوامع بومی، 27 گونه فقط خاصیت دارویی داشتند و 30 گونه نیز هر دو رویکرد دارویی و غذایی را شامل شدند. همچنین بیشترین و کمترین اندام مورد استفاده این گیاهان بهترتیب برگ (41 درصد استفاده) و پرچم (1 درصد استفاده) بودند. ساکنین حوزه بیشتر تمایل به استفاده از گیاهان دارویی بهصورت دمنوش و دمکرده دارند و این نوع استفاده 42/68 درصد شیوه مصرف گیاهان دارویی را در بر میگیرد. استفاده از گیاهان غذایی در انواع سوپها و آشها با 3/19 درصد بیشترین کاربرد را نشان داد. طبق نتایج، بیشترین مصرف دارویی گیاهان منطقه مورد مطالعه در درمان و یا پیشگیری سرماخوردگی و سرفه (35 درصد) میباشد. انجام این تحقیق میتواند چه از لحاظ مدیریت بهره‌برداری گیاهان دارویی و غذایی منطقه و چه از لحاظ زنده نگه‌داشتن دانش بومی افراد مسنتر و انتقال این گنجینه گرانقدر به نسل‌های جوان‌تر کاربرد داشته باشد.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |