این مطالعه با دو هدف مطالعه نقش مدیریتهای مختلف مرتع بر ترسیب کربن و بررسی تفاوت بین نتایج استفاده از رویکردهای مختلف محاسبهای در گزارش میزان کربن خاک انجام شده است. رویکردهای مختلف محاسبه و ارائه کربن شامل استفاده از روش برآورد پارامتر غلظت کربن (گرم کربن در کیلوگرم خاک)، کربن تودهای بر اساس عمق ثابت (تن کربن در هکتار) و پارامتر کربن تودهای بر اساس عمق معادل (تن کربن در هکتار) است. با این حال برخی دلایل علمی نشان میدهد؛ در رویکرد تعیین پارامتر کربن تودهای عمق معادل، نوسان عمق محاسبهای ناشی از اثر نقش جرم مخصوص ظاهری خاک بوده که با اعمال نقش آن میتوان به برآورد واقعی از کربن خاک در عمق معادل دست یافت. بنابراین بهمنظور محَک این امر، میزان کربن طبق رویکردهای فوق با نمونهبرداری از خاک سطحی در پنج نوع مدیریت و بهرهبرداری از مراتع منطقه چهارباغ استان گلستان (شامل آغل، حریم روستا، منطقه قرق، منطقه کلید (با چرای متوسط) و منطقه حریم آبشخور، محاسبه و هر پارامتر مورد آزمون آماری قرار گرفت. نتایج مقایسه میانگینها برای هر یک از پارامترهای مربوط به رویکردها نشان داد که بر اساس رویکرد اول (پارامتر غلظت کربن) مناطق آغل و قرق و کلید با میزان ۸۰/۳۷، ۳۰/۲۷ و ۹۲/۲۲ گرم کربن در کیلوگرم خاک به‌ترتیب دارای بیشترین کربن میباشند حال آنکه نتایج متناقضی بر اساس رویکرد کربن تودهای عمق ثابت بهدست آمد. برای رفع این تناقض رایج در مطالعات متعدد، پارامتر کربن عمق معادل برای سایتهای مورد مطالعه محاسبه گردید و نتیجه آن نشان داد سایت آغل با میزان کربن ۶۴/۱۰۸ تن کربن در هکتار برای عمق معادل بالاترین میزان کربن را داراست. بهطورکلی در منطقه مورد مطالعه مشاهده شد؛ روش‌های مرسومی که برای محاسبه ذخیره ماده آلی استفاده می‌شوند بهدلیل توده‌های نابرابر خاک بهطور دقیق بیان‌کننده تفاوت‌ها در توده خاک نیستند و برای ارزیابی قابل اعتماد مدیریت ذخیره ماده آلی خاک و سایر مواد غذایی؛ باید توده‌های خاک مورد مقایسه، معادل باشند. از اینرو پیشنهاد میشود میزان صحتِ یافته مطالعه حاضر، در مکانهای دیگر نیز بهمنظور دستیابی به نتیجه کاربردی مورد آزمون واقع گردد.
