جستجو در مقالات منتشر شده
۳ نتیجه برای سیاه منصور
حمیدرضا میرداودی، غلامرضا گودرزی، یوسف یوسفی، علی فرمهینی، رضا سیاه منصور،
دوره ۱۳، شماره ۱ - ( ۲-۱۳۹۸ )
دوره ۱۳، شماره ۱ - ( ۲-۱۳۹۸ )
چکیده
در این تحقیق اثر کوتاه مدت آتشسوزی بر پوششگیاهی مراتع سوخته در ایستگاه خسبیجان در سال ۱۳۹۴، با تیپ غالب ورک (Rosa persica Michx. ex Juss.) انجام شده است. نمونهبرداری به صورت تصادفی- سیستماتیک بوده و آماربرداری در سالهای ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ انجام شد. ویژگیهای مورد مطالعه شامل درصد پوششگیاهی، تولید علوفه و تراکم بر اساس فرم رویشی و کلاس خوشخوراکی گونههای گیاهی ثبت گردید. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS۲۴ تجزیه و مقایسه میانگینها با آزمون t جفتی انجام شد. در مجموع ۸۰ گونه گیاهی متعلق به ۷۲ جنس و ۲۵ خانواده گیاهی در منطقه تشخیص داده شد. تروفیتها و همیکریپتوفیت‌ها از مهمترین گروههای ساختاری طیف زیستی منطقه به روش رانکایر بودند. بررسی کورولوژیک و استخراج کوروتیپها، غلبه عناصر ایرانی- تورانی را نشان داد. نتایج حاصل از آنالیز داده های مربوط به تراکم، درصد پوشش و تولید علوفه گونههای گیاهی به تفکیک فرم رویشی نشان داد که میانگین تراکم، پوشش و تولید علوفه گندمیان یکساله، فورب یکساله و فورب چند ساله در منطقه سوخته نسبت به شاهد افزایش معنیداری داشته، ولی میانگین این پارامترها در مورد فرم بوتهای در منطقه سوخته نسبت به شاهد کاهش نشان داده است. همچنین نتایج حاصل از آنالیز دادههای مربوط به تراکم، درصد پوشش و تولید علوفه گونههای گیاهی به تفکیک کلاس خوشخوراکی نشان داد که میانگین تراکم، پوشش و تولید علوفه کلاس‌های خوشخوراکی I، II و III در منطقه سوخته نسبت به شاهد افزایش داشته، هر چند که این افزایش، بعضاً معنیدار نبود. افزایش پارامترهای مختلف گونههای کلاس III، پس از آتشسوزی، به دلیل گسترش گندمیان یکساله و همچنین گونههای خشبی و تیغدار در این عرصه بود. بهطورکلی این بررسی نشان داد که خصوصیات مهم گیاهی تحت تاثیر آتشسوزی تغییر کرده است و این تغییرات تا حدود زیادی به ترکیب اولیه گونههای گیاهی و وضعیت مراتع منطقه وابسته بوده است. بنابراین میتوان نتیجه گرفت که هر آتشسوزی در مراتع منجر به افزایش کیفیت علوفه نخواهد شد.
رضا سیاه منصور، نادیا کمالی،
دوره ۱۶، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۴۰۱ )
دوره ۱۶، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۴۰۱ )
چکیده
سابقه و هدف: آتشسوزی با تغییر جوامع گیاهی پایدار، تغییر تنوع ژنتیکی وکاهش گونههای گیاهی و جانوری، شاخص‌های کمی و کیفی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و بر توالی و مراحل آن موثر است. اثرات فاحش آتش‌سوزی‌ها بر کاهش حفاظت‌خاک، تولید و تغییرات خوشخوراکی گیاهان، شرایط دامداری، چالش در معیشت بهره‌برداران، اختلال در چرخه‌های اکوسیستم و در مقیاس وسیع تاثیر بر تغییراقلیم، بر حساسیت موضوع می‌افزاید. بنابراین، آتشسوزی کنترل نشده در عرصه‌های طبیعی یک خطر اکولوژیکی و اقتصادی است و اثرات عمیقی بر پوشش گیاهی، خاک و تولیدات اقتصادی کشور دارد. از این رو، آشنایی اثرات آتشسوزی ضروری بنظر می‌رسد.
مواد و روش‌ها: برای انجام این مطالعه، ابتدا سایت ویسیان با ارتفاع متوسط ۱۵۸۰متر از سطح دریا و متوسط بارش سالانه mm۴۷۰ انتخاب شد. سپس چهار عدد ترانسکت ۲۰۰ متری با فاصله ۱۰۰ متر از یکدیگر و ۱۰ کوادرات یک متر مربعی ثابت بر روی هر یک از آن‌ها، واحدهای نمونه در هر عرصه را تشکیل داد. این واحد نمونه عینا در عرصه‌ای هم‌تیپ و متجانس در منطقه بلافصل آن‌که از آتشسوزی مصون مانده است و عرصه شاهد نامیده می‌شود، نیز با همان کیفیت اجرا گردید. این سایت در سال ۹۰ و ۹۵ به‌طور عمد برای دومین بار مورد آتشسوزی قرار گرفت و در سالهای ۹۷ و ۹۸ آماربرداری از آن صورت پذیرفت. در این سایت تعداد ۸۰ کوادردات یک متر مربعی در هر سال و در نهایت ۱۶۰ پلات در دو سال و در دو عرصه شاهد و تیمار مورد مطالعه قرار گرفت. پس از نمونهبرداری داده‌ها نرمال شده و با استفاده از T-TESTو ANOVAدر محیط نرم‌افزاری SPSS نسخه ۲۲ آنالیز و مقایسه میانگین داده‌ها با استفاده از روشDUNCAN انجام پذیرفت.
نتایج: در این تحقیق مقایسه کلی عرصه‌های شاهد و تیمار در کل سایتها نشان می‌دهد که بین تیمارهای شاهد و آتشسوزی در سطح ۱% اختلاف معنیدار وجود دارد یا بعبارتی آتشسوزی توانسته است تغییرات عمده‌ای از نظر شاخص‌های کمی و کیفی در سایتها ایجاد نماید. آتشسوزی به طوری آشکار پهن‌برگان علفی را نسبت به گندمیان با توجه به کاهش کلی تاج‌پوشش و تولید، به‌طور نسبی افزایش داده است. گونه غالب در این فرم رویشی گونه یکساله Coronilla scorpioides (L.) Koch، می‌باشد که پس از آتشسوزی نسبت به سایر گونهها غلبه یافته است. همچنین آتشسوزی باعث تنزل طبقه وضعیت مرتع از متوسط به فقیر و گرایش وضعیت از امتیاز ۲۲+ در شاهد به ۱+ در تیمار آتشسوزی شده است. با توجه به افزایش سالانه بارش از mm۳۵۶ در سال اول به mm ۷۷۸ در سال دوم، آمار نشان می‌دهد که مقدار تولید به ترتیب از مقدار ۱۲۷۶به ۱۴۵۴ کیلوگرم در هکتار (۱۷۸ کیلوگرم) در شاهد افزایش داشته است، در حالی‌که عرصه آتشسوزی ۲ کیلوگرم کاهش یافته است.
نتیجه‌گری: پوشش سطح خاک و کیفیت آن از مهمترین فاکتورهای حفظ سلامت خاک مرتع و کاهش فرسایش و جلوگیری از فرسایش پاشمانی است. مقاومت به آتش در گونههای مختلف در یک فرم رویشی متفاوت است. گونههای گیاهی که بذر آن‌ها بشکلی است که توسط باد راحت تر جابجا می‌شوند موفقیت بیشتری در استقرار مجدد در عرصه آتشسوزی دارند و این نکته مستقل از فرم رویشی آن‌هاست. در این تحقیق آتشسوزی بمثابه آماده‌سازی عرصه برای کاشت گیاهان است بنابراین احیاء عرصه‌های آتشسوزی با گونههای مرغوب یک ضرورت است. آتشسوزی جنبه‌های مثبت خاک و پوشش گیاهی را از بین می‌برد و مدیریت عرصه‌های سوخته بسیار تخصصی و حساس است. بنابراین با توجه به شرایط موجود ایجاد آتش چه عمدی و چه سهوی در این ناحیه رویشی ایران، توصیه نمی‌شود.
رضا سیاه منصور، نادیا کمالی،
دوره ۱۷، شماره ۱ - ( ۳-۱۴۰۲ )
دوره ۱۷، شماره ۱ - ( ۳-۱۴۰۲ )
چکیده
سابقه و هدف: گونههای مرتعی حساسیت متفاوتی نسبت به چرای دام دارند. این تاثیر گاه با کمک شرایط اقلیمی بسیار مهمتر می‌شود، اگر جمعیت و شدت چرای دام در هر اکوسیستم متناسب با ظرفیت چرایی و حد مجاز بهرهبرداری باشد، حفظ گونههای مرغوب مرتعی و خوشخوراک و ترکیب گیاهی و همچنین دوام تولید در اکوسیستم مرتعی تضمین می‌گردد. بنابراین آگاهی از میزان تولید و حدمجاز برداشت یکی ار اساسی‌ترین اطلاعات پایه‌ای در مدیریت این زیست‌بوم‌ها به‌شمار می‌رود. این مقاله با هدف تعیین حد بهرهبرداری مجاز ۵ گونه کلیدی مراتع ییلاقی استان لرستان نگارش گردید.
مواد و روش‌ها: برای تعییین حد بهرهبرداری مجاز گونه تعداد ۵۰ پایه متوسط ویکسان از گونههایAstragalus curvirostris Bromus tomentellus ، Festuca ovina، Onobrychis melanotricha، Picris strigosaانتخاب شد. این پروژه به‌مدت ۵ سال (۹۰-۱۳۸۵) انجام گردید. به این صورت که پایه‌های شماره ۱ تا ۱۰ بدون برداشت یا تیمار شاهد، پایه‌های شماره ۱۱ تا ۲۰ تیمار ۲۵%، پایه‌های شماره ۲۱ تا ۳۰ تیمار ۵۰%، و پایه‌های شماره ۳۱ تا ۴۰ تیمار ۷۵% اعمال گردید. علاوه بر آن تعداد ۱۰ پایه متجانس دیگر انتخاب شده و پس از تکمیل رشد به‌عنوان شاهد سالانه قطع و با استفاده از ترازوی الکتریکی با دقت ۰۱/۰ گرم وزن شدند. با جمع کردن علوفه حاصل از ماه‌های برداشت با باقیمانده تولید در پایان فصل رویش مقدار کل علوفه تولید شده هر پایه برای هر سال مشخص شد. همزمان با اعمال تیمار‌ها، ویژگیهای دیگری نیز مانند بنیه و شادابی، مرگ و ارتفاع گیاه مورد اندازه‌گیری و ارزیابی قرار گرفتند. این آمار در سطح ۴۰ هکتار قرق محصور و موجود برداشت گردید. پس از تکمیل آماربرداری با استفاده از نرم‌افزار تخصصی MSTAT- C داده‌ها تجزیه و تحلیل شدند.
نتایج: نتایج نشان داد تولید گونه O. melanotricha تحت اثر چرای ۲۵% رشد مجدد بیشتری دارد ولی برداشتهای۵۰ و ۷۵% باعث تحلیل و مرگ پایه‌ها می‌شود. در گونهB. tomentellus برداشتهای ۲۵، ۵۰ و ۷۵ درصد باعث افزایش تولید گیاه بروموس در مقایسه با قرق می‌شود. در بررسی اثر اجرای تیمارهای مختلف برداشت بر تولید، گونهF. ovina نسبت به برداشت اندام‌های هوایی مقاومت بیشتری دارد. نسبت به سایر گونهها از خود نشان داده است ولی با مقایسه میانگین‌های تولید سالیانه تولید در پایه‌های شاهد و تیمار برداشت ۷۵٪ نسبت به تیمارهای برداشت ۲۵ و ۵۰٪ در طبقه بالاتر قرار دارد. گونه A. curvirostris نسبت به چرای سنگین حساس است و ادامه چرای سنگین باعث عدم تکمیل رشد کامل آن در سالهای آتی می‌شود که نشان می‌دهد این‌گونه نباید بیش از ۵۰٪ مورد چرا قرار گیرد ولی در چرای سبک یا ۲۵٪ بهترین نتیجه را خواهیم داشت. مشخص گردید که، گونه P. strigosa نسبت به تیمارهای چرایی در مراحل گلدهی و پس از آن حساسیت چندانی ندارد اما به چرای اول فصل بسیار حساس است. اگر برگچه‌های اولیه بطور کامل حذف شوند گیاه در همان مرحله از بین خواهد رفت.
نتیجه‌گری: در بررسی اثر متقابل گونه، زمان و درصد برداشت، به‌طور خلاصه حد مجاز برداشت گونهها را میتوان چنین بیان نمود. گونهF. ovina مقاومترین گونه نسبت به برداشت اندام‌های هوایی و تا ۷۵% مقاوم است. گونه O. melanotricha ۲۵%، گونه A. curvirostris ۲۵ تا ۵۰%، گونه B. tomentellus ۵۰% و گونه P. strigosa ۲۵ تا ۵۰% را می‌توانند تحمل نمایند. البته رعایت فصل چرا بسیار اهمیت دارد.
| صفحه ۱ از ۱ |
پایگاه های مرتبط
نظرسنجی
کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مرتع می باشد.
طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق