۲ نتیجه برای تطبیقی متعارفی.
سید‌مهرداد کاظمی، حمیدرضا کریم‌زاده، مصطفی ترکش‌اصفهانی، حسین بشری،
دوره ۱۲، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۹۷ )
چکیده
اندازهگیری تنوع گونهای برای حفاظت، ارزیابی و پایش پوشش گیاهی در اکوسیستمهای مرتعی ضروری است. در این مطالعه، اثر قرق ۳۳ ساله و چرای مدیریت شده بر تنوع گونهای در منطقه حنا واقع در شهرستان سمیرم اصفهان مورد بررسی قرار گرفت. شش ترانسکت به طول ۱۰۰ متر در هر منطقه مستقر گردید. در راستای هر ترانسکت، ۱۰ پلات ۲ مترمربعی مستقر و میزان تاج پوشش، تراکم و فهرست گونههای گیاهی موجود ثبت شد. با استفاده از نرمافزار Past شاخصهای تنوع، غنا و یکنواختی و نیز روشهای پارامتریک (منحنی وفور رتبهای) در دو منطقه محاسبه گردید. شاخصهای پوشش گیاهی در دو منطقه با استفاده از آزمون تی مستقل مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که میزان تنوع، غنا و یکنواختی در منطقه چرای مدیریت شده بیشتر از منطقه قرق بود ولی بین شاخصهای یکنواختی و تنوع گونهای به جز شاخص تنوع هیل N۱ تفاوت آماری معنی‌داری مشاهده نشد. بین شاخصهای غنای گونهای، در سطح اطمینان ۵ درصد اختلاف معنی‌داری بین دو منطقه وجود دارد. همچنین منطقه قرق از هیچ یک از مدلهای وفور-رتبهای (لوگ نرمال، عصای شکسته، سری لگاریتمی و سری هندسی) تبعیت نمیکند که نشان‌دهنده جامعه ناپایدار و شکننده میباشد، در حالیکه منطقه چرای مدیریت شده از مدلهای عصای شکسته و لوگ نرمال که نشان‌دهنده جوامع پایدار و با ثبات است، تبعیت میکند. ارتباط گونهها با عامل مدیریت و شاخصهای معنیدار شده تنوع، بهوسیله روش رجبندی تطبیقی متعارفی CCA)) بررسی گردید. نتایج رجبندی نشان داد که دو منطقه از نظر عامل مدیریت، پوشش گیاهی و تنوع گونهای به خوبی از یکدیگر قابل تفکیک میباشند و شاخصهای غنای منهینگ، مارگالف و تنوع هیل N۱، حاکی از افزایش غنا و تنوع گونهای در منطقه چرای مدیریت‌شده بود. به‌طورکلی این مطالعه نشان داد که چرای مدیریت شده و استفاده از سیستمهای چرایی در مراتع نیمهاستپی، بهتر از قرق بلندمدت در افزایش تنوع گونهای و سلامت اکوسیستم میتواند تأثیر بگذارد.
فهیمه معظم، حسین بشری، رضا جعفری،
دوره ۱۴، شماره ۱ - ( ۲-۱۳۹۹ )
چکیده
تنوع گونههای گیاهی همواره متضمن پایداری اکوسیستم در مقابل آشفتگیهای محیطی و زیستی است. به منظور بررسی اثر مدیریت چرا بر شاخصهای تنوع گونهای ۱۵ مکان مرتعی تحت چرای دام اهلی و ۱ مکان مرتعی در پناهگاه حیات وحش موته (منطقه امن آب باریکه) که تحت چرای حیات وحش ( به ویژه آهو) قرار دارد، انتخاب شدند. نمونهبرداری ۵۶ سایت بر اساس فاصله از روستا و آبشخوار در ۱۶ مکان مرتعی در قالب طرح تصادفی- سیستماتیک با واحد نمونهبرداری ترانسکت خطی و با استقرار ۲ ترانسکت ۱۰۰ متری در جهت عمود بر هم با سه تکرار انجام شد. بر روی هر ترانسکت اطلاعات شامل درصد پوششگیاهی به تفکیک نوع گونه و فرم رویشی یادداشت گردید. محاسبه شاخصهای عددی تنوع، غنا و یکنواختی با استفاده از دادههای پوشش و نرمافزار PAST و Excel صورت گرفت. مدلهای توزیع فراوانی شامل سری لوگ، لوگ نرمال، مدل هندسی و عصای شکسته در هر دو منطقه برازش گردید. نتایج نشان داد میزان تنوع و یکنواختی گونهای در منطقه تحت چرای حیات وحش نسبت به منطقه تحت چرای دام اهلی بیشتر بوده است، اما در دو منطقه در سطح ۵ درصد دارای اختلاف معنی‌داری نبودند. این در حالی است که شاخص غنای گونهای در منطقه تحت چرای دام اهلی بیشتر بوده است به‌طوریکه شاخصهای غنای گونهای منهینگ (۴۱/۲) و مارگالف (۰۳/۳ ) در منطقه تحت چرای دام اهلی مقادیر بیشتری نسبت به شاخصهای غنای گونهای منهینگ (۵۲/۱) و مارگالف (۱۲/۲) در منطقه پناهگاه حیات وحش موته داشته و در سطح ۵ درصد دارای اختلاف معنی‌داری بودند. نمودار لگاریتمی توزیع رتبهای فراوانی گونههای هر دو منطقه با شیب تند از مدل عصای شکسته پیروی کرده و نشان میدهد که منطقه دارای گونههای غالب است و افراد با فراوانی متوسط در آن کمتر یافت میشوند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل رجبندی CCA، نشان داد که دو منطقه از نظر عامل مدیریت، پوششگیاهی و شاخص غنای گونهای به‌طور مناسبی در فضای رجبندی از هم تفکیک شدهاند.
