AU - Hossein Jafari, Samira AU - Tatian, Mohammadreza AU - Tamartash, Reza AU - Karimian, Aliakbar TI - Investigating the Effect of Grazing Animal Type on Vegetation and Soil using Multivariate Analysis Method PT - JOURNAL ARTICLE TA - rangelandj JN - rangelandj VO - 8 VI - 2 IP - 2 4099 - http://rangelandsrm.ir/article-1-233-fa.html 4100 - http://rangelandsrm.ir/article-1-233-fa.pdf SO - rangelandj 2 AB  - با توجه به تاثیر نوع دام چراکننده بر تغییرات پوشش گیاهی و خاک و اهمیت و لزوم شناخت روابط بین این عوامل بوم­شناختی در اداره صحیح اکوسیستم های مرتعی، این تحقیق به بررسی تغییرات ترکیب گیاهی و خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک تحت دو رژیم چرایی دام اهلی (گوسفند و بز) و وحشی (آهو) در مراتع دشتی کالمند- بهادران استان یزد پرداخته است. بنابراین پس از تعیین مناطق رویشی، نمونه­برداری از پوشش گیاهی و خاک در هر یک از این مناطق به روش تصادفی سیستماتیک، با استفاده از 10 ترانسکت 100 متری به­طور تصادفی و قرار دادن 3 پلات 2 متر مربعی بر روی هر ترانسکت به صورت سیستماتیک صورت گرفت. تجزیه و تحلیل داده­ها به وسیله نرم افزار CANOCO4 انجام شد. نتایج آنالیز RDA نشان داد که دو تیمار یعنی دام اهلی و حیات وحش محور اول را تحت تأثیر قرار دادند. گونه هایی از قبیل Colchicum kotschyi،Stachys inflata ، Iris songarica، Lolium rigidum، Boissiera squarrosa، Noae mucronata و Astragalus sp. همچنین درصد سنگ و سنگریزه در منطقه چرایی حیات وحش افزایش یافتند. در مقابل گونه­هایی مانند Echinops sp.، Scorzonera sp.،Launea acantodes، Zygophyllum eurypterum، Stipa barbata وPeganum harmala و درصد خاک و لاشبرگ در منطقه دام اهلی حضور بیشتری یافته­اند. گونه غالب Artemisia sieberi و گونه­های­ Lactuca sp. و Cousinia sp. تحت تأثیر چرای دام اهلی و حیات وحش قرار نگرفت. از بین عوامل خاکی بافت و رطوبت و تا حدودی کربن آلی کمتر نسبت به نوع چرا در دو منطقه واکنش نشان داده اند، در حالی که EC، pH، درصد آهک و وزن مخصوص ظاهری در منطقه تحت چرای دام اهلی مقادیر بیشتری را به خود اختصاص دادند. با توجه به تغییرات به­وجود آمده در خاک و پوشش گیاهی منطقه، چرای حیات وحش با اثرات مثبتی همراه بوده است که مدیریت اعمال شده در این بخش می­تواند در بهبود شرایط در منطقه چرای دام اهلی مد نظر قرار گیرد. CP - IRAN IN - Sari LG - eng PB - rangelandj PG - 192 PT - Research YR - 2014