TY - JOUR T1 - Soil compaction assessment at different grazing intensities using Adaptive Neuro-Fuzzy Inference System (Case study: Sabalan south eastern rangelands, Ardabil province) TT - پیش‌بینی میزان فشردگی خاک تحت تأثیر شدت‌های مختلف چرایی با استفاده از سیستم استنتاج فازی- عصبی (مطالعه موردی: مراتع جنوب شرقی سبلان، استان اردبیل) JF - rangelandj JO - rangelandj VL - 15 IS - 2 UR - http://rangelandsrm.ir/article-1-1036-fa.html Y1 - 2021 SP - 256 EP - 268 KW - Grazing intensity KW - penetrometer KW - ANFIS KW - Modeling KW - Soil Compaction. N2 - شدت چرا و حضور دام در عرصه اگر با رعایت اصول مدیریتی نباشد نه­تنها باعث تخریب پوشش گیاهی می­شود بلکه باعث افزایش تراکم خاک و سفت شدن آن شده که این سفتی خاک و عدم نفوذپذیری در آن، عملکرد ریشه گیاهان را تضعیف کرده به­طوری­که در تراکم­های بالای دو مگاپاسکال، رشد ریشه و در نهایت رشد اندام هوایی گیاه متوقف می­شود. این پژوهش با هدف بررسی میزان تراکم خاک در اثر لگدکوبی توسط دام در مراتع جنوب شرقی سبلان در استان اردبیل انجام شد. برای این کار از نفوذسنج دیجیتال استفاده شد و پارامترهای شدت چرا و فاصله از روستا به عنوان متغیرهای مستقل بررسی شدند (این دو متغیر به هم وابسته هستند اما چون در این پژوهش شدت چرا از حالت کیفی (کم، زیاد، متوسط) به صورت کمی درآمده و در هر منطقه و هر پلات به صورت عدد بیان شده است، بنابراین به‌عنوان یک متغیر مستقل توسط مدل انفیس ارزیابی شد). نتایج به­دست آمده نشان داد که شدت چرا و فاصله از روستا تأثیر معنی­داری روی تراکم خاک (01/0p<) داشتند. با کاهش فاصله از روستا (200 متر) و افزایش شدت چرا، خاک سفت­تر شده و نفوذپذیری خاک کمتر می­شود. با کمک داده­های به­دست آمده، مدل­سازی فشردگی خاک تحت متغیرهای مستقل با استفاده از شبیه‌سازی سیستم استنتاج فازی-عصبی (ANFIS) در محیط نرم­افزار MATLAB انجام شد. برای ارزیابی عملکرد مدل­ها از پارامترهای ریشه میانگین مربعات خطا و ضریب تعیین (R2) استفاده و بهترین مدل تعیین شد. نتایج بهترین مدل انفیس در پیش­بینی فشردگی خاک 967/0R2= و 223/7RMSE= با نتایج مدل رگرسیونی 918/0R2= و 518/11RMSE= مقایسه شد. نتایج نشان داد که مدل انفیس در مقایسه با مدل رگرسیونی، ضریب تعیین بالاتر و ریشه میانگین مربعات خطای کمتر و در نتیجه دقت بالاتری داشت. به علاوه، با افزایش شدت چرا در روستای اسب مرز و کاهش فاصله از کانون بحران، میزان فشردگی خاک افزایش یافت. M3 ER -