Journal of Rangeland
مرتع
مرتع
Agriculture
http://rangelandsrm.ir
1
admin
2008-0891
2676-5039
fa
jalali
1394
12
1
gregorian
2016
3
1
9
4
online
1
fulltext
fa
بررسی نقش خصوصیات مورفومتری آبراهههای دشتسر فرسایشی بر پراکنش پوشش گیاهی (مطالعه موردی: شهرستان لامرد-استان فارس)
The role of morphometric characteristics of streams piedmont on distribution of vegetation (Case study: Lamerd, Fars province)
تخصصي
Special
پژوهشي
Research
<p dir="RTL">خصوصیات آبراههها بر پراکنش گونههای گیاهی تأثیرگذار است. پوشش گیاهی نیز خصوصیات هیدرولوژیکی و فرآیندهای فرسایشی آبراههها را تحت تاثیر قرار میدهد. در این مطالعه با توجه به طبقهبندی هیدروژئومرفیک، در طول واحدهای آبراههای تقریباً همگن از لحاظ ابعاد، در محدوده دشتسر فرسایشی اقدام به اندازهگیری همزمان خصوصیات مورفومتری آبراهه و پوشش گیاهی شد و طی بازدیدهای میدانی خصوصیات مورفومتری آبراههها شامل عرض دره، عمق دره، عرض کانال، عمق کانال، شیب کانال، عرض/عمق دره، عرض/عمق کانال، عرض دره/عرض کانال، عمق دره/عمق کانال، (عرض دره /عمق دره)/(عرض کانال/عمق کانال) و همچنین خصوصیات پوشش گیاهی تعیین شد و توسط آزمونهای آماری مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که متغیرهای عمق دره، عرض کانال، نسبت عمق دره/عمق کانال، نسبت عرض/عمق کانال و عرض دره به­ترتیب دارای ضریب همبستگی مثبت و معنیدار 62/0، 60/0، 60/0، 50/0 و 44/0 در سطح 01/0 با درصد تاج پوشش گیاهی میباشند. همچنین متغیر (عرض دره /عمق دره)/(عرض کانال/عمق کانال) در سطح 01/0 و شیب کانال آبراهه در سطح 05/0دارای ضریب همبستگی معکوس و معنیدار با درصد تاج پوشش گیاهی میباشد. آبراهههای دارای عرض و عمق متوسط و بزرگ دارای درصد تاج پوشش بیشتری است و با آبراهههایی با عرض و عمق کوچک در سطح 05/0 دارای اختلاف معنیدار میباشند. در این مطالعه آزمون <span dir="LTR">PCA</span> نشان داد که متغیرهای عرض دره و عرض کانال آبراهه با ضریب همبستگی به ترتیب 48/0 و 44/0 دارای بیشترین همبستگی مثبت و معنیدار با محور اول و متغیرهای عرض/عمق دره و عرض دره/عرض کانال با ضریب همبستگی به ترتیب 51/0 و 51/0 دارای بیشترین همبستگی مثبت و معنیدار با محور دوم عوامل محیطی موثر بر پراکنش تیپهای گیاهی میباشند. با توجه به نتایج حاصل از آزمون <span dir="LTR">CCA</span> به ترتیب عاملهای عمق کانال و عرض کانال با ضرایب همبستگی به ترتیب 64/0 و 42/0 با محور اول گونهای و همچنین با ضریب همبستگی 81/0 و 53/0 با محور اول محیطی بیشترین همبستگی را با پراکنش گونههای گیاهی دارند. بنابراین به طور کلی میتوان گفت که خصوصیات ژئومورفیک آبراهههای دشتسر فرسایشی در منطقه مورد مطالعه بر حضور و یا عدم حضور گونههای گیاهی و درصد تاج پوشش گیاهی تاثیرگذار است.</p>
<p>Stream morphometric characteristics affect the distribution of plant species. Vegetation characteristics affect the hydrological and erosion processes in watershed basins. This study aimed to evaluate the correlation of vegetation characteristics with some morphometric characteristics including valley width, valley depth, channel width, channel depth, channel slope, valley width / valley depth, channel width / channel depth, valley width/channel width, valley depth/channel depth, (valley width / valley depth) / (channel width /channel depth) in a relatively homogeneous streams derived from Hydro-geomorphic classification. According to the results, the correlation between vegetation cover percentage and valley width, channel width, valley depth/channel depth, channel width/channel depth, valley width variables were 0.62, 0.60, 0.60, 0.50, 0.44 respectively (<em>p</em> ˂ 0.01). The correlation between the (valley width/valley depth)/(channel width/channel depth) variable and vegetation cover percentage was negatively significant (<em>p</em> ˂ 0.01). The vegetation cover percentage had also a negative significant correlation with stream channel gradient (<em>p</em> ˂ 0.05). Medium and large sizes streams had more vegetation cover compared to small streams and their vegetation cover percentage varied significantly (<em>p</em> ˂ 0.05). According to the Principal Component Analysis (PCA), the correlation between the valley width and channel width factors with first ordination axis were 0.48 and 0.44 respectively. The correlations between valley width/valley depth and valley width/channel width variables with second PCA axis were 0.51 and 0.51 respectively. Also the CCA test showed that the correlation coefficient between first species axis with channel depth and channel width factors were 0.63 and 0.41 respectively. The correlations of these two variables with first environmental axis of CCA were 0.81 and 0.53 respectively. This study highlights the effects of piedmont stream geomorphic characteristics on vegetation cover percentage and presence or absence of plant species in the study area.</p>
دشتسر فرسایشی, پوشش گیاهی, مورفومتری, آبراهه, کانال
Morphometric, Stream, Piedmont, Channel, Vegetation cover.
392
406
http://rangelandsrm.ir/browse.php?a_code=A-10-1-75&slc_lang=fa&sid=1
Mohammad Taher
Sehati
محمدطاهر
صحتی
m.sehhati@gmail.com
10031947532846002675
10031947532846002675
Yes
Hormozgan University
دانشگاه هرمزگان- دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی
Ahmad
Nohegar
احمد
نوحهگر
10031947532846002676
10031947532846002676
No
University of Tehran
دانشگاه تهران
Yahya
Esmaelpoor
یحیی
اسماعیلپور
10031947532846002677
10031947532846002677
No
Hormozgan University
دانشگاه هرمزگان- دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی
Hamid
Gholami
حمید
غلامی
10031947532846002678
10031947532846002678
No
Hormozgan University
دانشگاه هرمزگان- دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی