گروه مهندسی منابع طبیعی و محیط زیست، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز
چکیده: (2183 مشاهده)
شیوه فرصتطلبانه، مبتنی بر استفاده از گیاهان یکسالهای است که بهدلیل دارا بودن بذر فراوان با حداقل شرایط ممکن در طبیعت ظاهر و دامداران از این فرصت برای تعلیف دامهایشان بهرهمند میگردند. در این پژوهش بومشناسی فردی گلرنگ وحشی (Carthamus oxyacantha M.B.) و شاخصهای معرف کیفیت علوفه آن به عنوان گیاهی زیادشونده در مراتع زریندشت استان فارس مدنظر قرار گرفت. جهت بررسی خاک رویشگاه، پروفیل هایی تا عمق مؤثر ریشه دوانی گیاه حفر و برای اندازه گیری خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک به آزمایشگاه منتقل شد. به منظور تعیین درصد جوانهزنی و اثر تیمار دما آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی بر روی بذر گیاه انجام گردید. جهت بررسی کیفیت علوفه، شاخصهای پروتئینخام، هضمپذیری ماده خشک، دیواره سلولی منهای همیسلولز، انرژی متابولیسمی، چربیخام، خاکستر در آزمایشگاه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. دادههای این پژوهش با استفاده از برنامه آماری SAS آنالیز و آزمون دانکن برای مقایسه میانگینها بهکار گرفته شد. نتایج نشان داد این گونه روی خاکهایی با بافت رسی- لومی، اسیدیته 9/7 و هدایت الکتریکی 1/1 دسی زیمنس بر متر، ماده آلی 88/0% و نیتروژن 26/0% رویش دارد. دمای 15 و 20 درجه سانتیگراد بهعنوان شرایط بهینه جوانهزنی معرفی گردید. ارزیابی های صورت گرفته بیانگر بالاتر بودن کیفیت علوفه در مرحله رویشی بود. نتایج بیان می کند اگرچه این گیاه با داشتن مواد و ترکیبات شیمیایی مغذی در صورت برداشت در مرحله مناسب رشد، میتواند به عنوان یک منبع تغذیهای مکمل در شرایط خشک و نیمه خشک برای نشخوارکنندگان در طول دورههای بحرانی کمبود علوفه مورد توجه قرار گیرد، اما از سویی دیگر با نگاهی عمیقتر از دیدگاه مراحل توالی، می توان این گیاه را در نقش یک گیاه پیشگام دانست. این مساله تأکیدی بر اهمیت نقش علم مرتعداری با نگرش اکولوژیکی بهعنوان علم و هنر ایجاد تعادل در بهرهبرداری از اکوسیستمهای مرتعی میباشد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1400/5/15 | پذیرش: 1400/5/10 | انتشار: 1400/5/10