دوره 19، شماره 2 - ( 4-1404 )
جلد 19 شماره 2 صفحات 170-156 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Nateghi S, Bayat M, Souri M. Introduction of suitable priming of Astragalus kahircus seeds for improvement and rehabilitation of rangelands in Yazd province. مرتع 2025; 19 (2) :156-170
URL: http://rangelandsrm.ir/article-1-1280-fa.html
URL: http://rangelandsrm.ir/article-1-1280-fa.html
ناطقی سعیده، بیات مینا، سوری مهشید. معرفی پرایمینگ مناسب بذور Astragalus kahircus برای اصلاح و احیاء مراتع استان یزد. مرتع. 1404; 19 (2) :156-170
موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع
چکیده: (5 مشاهده)
سابقه و هدف: گون‌ها از نظر دارویی، علوفه‌ای و اقتصادی در ایران دارای اهمیت فراوانی هستند. گونه Astragalus kahiricus یکی از گونه‌های گون بومی و سازگار در شنزارهای ایران است که به لحاظ تحمل شرایط خاص اکولوژیکی و نیز ارزش تغذیه‌ای و حفاظت خاک بالا از اهمیت زیادی برخوردار است، بسیاری از گونه‌های گیاهی علیرغم بومی بودن در مراحل اولیه جوانه‌زنی خشک شده و برخی دیگر مراحل اولیه رشد رویشی را سپری و سپس خشک می‌شوند. یکی از راهکارهای حل این مشکل که می‌تواند به بهبود رشد رویشی و استقرار بهتر گونه‌ها در محیط‌های طبیعی کمک کند، عمل پرایمینگ بذور می‌باشد. تیمار پرایمینگ باعث کوتاه شدن زمان کاشت تا سبز شدن و حفاظت بذرها از عوامل زنده و غیر زنده در مرحله بحرانی استقرار گیاهچه می‌شود. هدف از این پژوهش تعیین تأثیر تیمارهای پرایمینگ بر شاخص‌های رشد و عملکرد گونه A.kahiricus می‌باشد.
مواد و روشها: در این تحقیق اثر هیدروپرایمینگ، اسموپرایمینگ و هورمون پرایمینگ بر فاکتورهای ارتفاع، درصد پوشش، تولید، میزان پرولین و کربوهیدرات گونه گون شنی مورد بررسی قرار گرفت. بذرهای سه اکوتیپ ساغند، رباط پشت بادام و رباط خان تحت تیمارهای مختلف شامل هیدروپرایمینگ (آب مقطر)، هورمون پرایمینگ (اسید جیبرلیک: 125 و 250 ppm، اسید سالسیلیک: 100 و 200 mg/l و اسید اسکوربیک: 100 و 200 mM) و اسموپرایمینگ (نیترات پتاسیم: 4/0 درصد) به صورت جداگانه پرایم شدند. آزمایش به صورت کرت‌های خرد شده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در پنج تکرار انجام شد.
نتایج: بررسی نتایج گویای معنی‌دار بودن اثر پرایمینگ بر میزان کربوهیدرات، پوشش، تولید و ارتفاع گونه Astragalus kahiriqus در سطح خطای یک درصد بود. ویژگی‌های مورد بررسی بذرهایی که در معرض انواع پرایمینگ قرار گرفته بودند در مقایسه با بذرهای شاهد اختلاف معنی‌داری با یکدیگر داشتند. بر اساس نتایج، بیشترین ارتفاع گیاه با (26 سانتیمتر) و تولید علوفه (65 گرم بر متر مربع) در جمعیت ساغند با استفاده از تیمار اسید جیبرلیک 250 (ppm) مشاهده شد. بیشترین میزان کربوهیدرات 34 (g/100g FW) مربوط به جیبرلیک اسید 250 در منطقه رباط پشت بادام و بیشترین میزان پرولین 3 (Mm/g FW) در جمعیت رباط پشت بادام مربوط به اسید اسکوربیک 100و200 به دست آمد. بیشترین میزان درصد پوشش (27 درصد) در جمعیت ساغند با اعمال تیمار اسیدجیبرلیک 250 ppmگزارش گردید. نتایج حاصل از این تحقیق، نشان داد بهترین عملکرد و نتیجه برای بذرکاری مستقیم گونه A. Kahiricus و همچنین احیا مراتع خشک تخریب شده، تیمار پرایم اسید جیبرلیک 250 ppm به همراه خراش دهی بذر می‌باشد.
نتیجه‌گیری: کاهش تولید مراتع ایران به دلیل کاهش تراکم و بعضا از بین رفتن تعداد قابل توجهی از گونه‌های مهم مرتعی کشور، استقرار ضعیف بذر از یک طرف و همچنین مشکلات ناشی از اثرات تغییر اقلیم، ضرورت بکارگیری روش‌های اصلاحی و احیایی مختلف بر روی گونه‌های گیاهی مرتعی را آشکار می‌سازد، بنابراین جهت اصلاح و احیاء بهینه مراتع، یکی از راهکارهای اصلاحی کاربرد پرایمینگ بذر می‌باشد.
مواد و روشها: در این تحقیق اثر هیدروپرایمینگ، اسموپرایمینگ و هورمون پرایمینگ بر فاکتورهای ارتفاع، درصد پوشش، تولید، میزان پرولین و کربوهیدرات گونه گون شنی مورد بررسی قرار گرفت. بذرهای سه اکوتیپ ساغند، رباط پشت بادام و رباط خان تحت تیمارهای مختلف شامل هیدروپرایمینگ (آب مقطر)، هورمون پرایمینگ (اسید جیبرلیک: 125 و 250 ppm، اسید سالسیلیک: 100 و 200 mg/l و اسید اسکوربیک: 100 و 200 mM) و اسموپرایمینگ (نیترات پتاسیم: 4/0 درصد) به صورت جداگانه پرایم شدند. آزمایش به صورت کرت‌های خرد شده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در پنج تکرار انجام شد.
نتایج: بررسی نتایج گویای معنی‌دار بودن اثر پرایمینگ بر میزان کربوهیدرات، پوشش، تولید و ارتفاع گونه Astragalus kahiriqus در سطح خطای یک درصد بود. ویژگی‌های مورد بررسی بذرهایی که در معرض انواع پرایمینگ قرار گرفته بودند در مقایسه با بذرهای شاهد اختلاف معنی‌داری با یکدیگر داشتند. بر اساس نتایج، بیشترین ارتفاع گیاه با (26 سانتیمتر) و تولید علوفه (65 گرم بر متر مربع) در جمعیت ساغند با استفاده از تیمار اسید جیبرلیک 250 (ppm) مشاهده شد. بیشترین میزان کربوهیدرات 34 (g/100g FW) مربوط به جیبرلیک اسید 250 در منطقه رباط پشت بادام و بیشترین میزان پرولین 3 (Mm/g FW) در جمعیت رباط پشت بادام مربوط به اسید اسکوربیک 100و200 به دست آمد. بیشترین میزان درصد پوشش (27 درصد) در جمعیت ساغند با اعمال تیمار اسیدجیبرلیک 250 ppmگزارش گردید. نتایج حاصل از این تحقیق، نشان داد بهترین عملکرد و نتیجه برای بذرکاری مستقیم گونه A. Kahiricus و همچنین احیا مراتع خشک تخریب شده، تیمار پرایم اسید جیبرلیک 250 ppm به همراه خراش دهی بذر می‌باشد.
نتیجه‌گیری: کاهش تولید مراتع ایران به دلیل کاهش تراکم و بعضا از بین رفتن تعداد قابل توجهی از گونه‌های مهم مرتعی کشور، استقرار ضعیف بذر از یک طرف و همچنین مشکلات ناشی از اثرات تغییر اقلیم، ضرورت بکارگیری روش‌های اصلاحی و احیایی مختلف بر روی گونه‌های گیاهی مرتعی را آشکار می‌سازد، بنابراین جهت اصلاح و احیاء بهینه مراتع، یکی از راهکارهای اصلاحی کاربرد پرایمینگ بذر می‌باشد.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
