مــــرتــــع

این مطالعه در مراتع شیلاندر زنجان به‌منظور بررسی تأثیر برخی عوامل محیطی بر پراکنش گونه‌هایFerula gummosa  و Ferula ovina و گونه‌های همراه انجام شد. بدین منظور، نمونه‌برداری از دو رویشگاه با حضور و از دو رویشگاه با عدم حضور گونه‌های Ferula  انجام شد. در هر رویشگاه تعداد سه ترانسکت 150 متری مستقر و تعداد 7 پلات نمونه‌‌برداری 2×2 متر به فواصل 20 متر از هم در طول ترانسکت‌ها برداشت شد. نمونه خاک نیز از ابتدا، وسط و انتهای ترانسکت به­صورت مرکب از عمق 30-0 سانتی­متر (عمق ریشه­دوانی) برداشت شد و در آزمایشگاه خاک‌شناسی مورد تجزیه قرار گرفت. درصد شیب، جهت شیب و ارتفاع نقاط نمونه‌برداری ثبت شد. برای بررسی تأثیر عوامل محیطی بر انتشار گونه‌های Ferula و گونه‌های همراه از آنالیز تطبیقی متعارفی (CCA) و RDA استفاده شد. نتایج نشان داد که در تفکیک رویشگاه‌های گونه‌های Ferula، مقدار و جهت شیب، میزان مواد خنثی شونده، سنگ و سنگریزه، درصد اشباع و رس خاک، مؤثرترین عامل بوده‌اند. همچنین مقایسه میانگین داده‌ها نیز نشان داد که درصد مواد خنثی‌شونده، درصد شن، درصد شیب در سطح یک درصد (01/0P<) و pH، درصد سیلت و ارتفاع از سطح دریا در سطح پنج درصد (05/0P<) در رویشگاه‌های مورد مطالعه، دارای اختلاف معنی‌دار هستند. در بررسی حضور و عدم حضور گونه‌های Ferula با استفاده از رگرسیون لجستیک، نتایج نشان داد که pH خاک در سطح یک درصد (01/0P<) و درصد مواد خنثی شونده در سطح پنج درصد (05/0P<) تأثیر معنی‌داری داشتند.