گروه مرتعداری، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان
چکیده: (1542 مشاهده)
عدم شناخت ازپتانسیل و توانمندیهایمراتعباعثشدهتااینمنابعبرایتولیداتدامیدرحد زیادیموردبهرهبرداریقرارگرفته وسایرمقولههایبهرهبرداریازنظردورنگهداشتهشوند. مراتع ییلاقی چهارباغ دارای تنوع گونهای بالا از گیاهان دارویی میباشد. باتوجه به اهمیت گیاهان دارویی در شرایط کنونی، هدف از تحقیق حاضر شناسایی و تعیین پتانسیل گیاهان دارویی، صنعتی و خوراکی مراتع ییلاقی چهارباغ استان گلستان به منظور بهرهبرداری پایدار است. نقشهنهاییپتانسیلازتلفیقدومعیارپوشش گیاهی و عوامل محیطی و باکمک سیستم اطلاعات جغرافیایی با استفاده از دستورOverlay(همپوشانی) و عامل محدودکننده در هر پلیگون در سال 1394تهیهشد. نمونهبرداریدرتیپهایگیاهیبهروشتصادفی-سیستماتیکبااستقرارسهترانسکت100متریوبااندازهگیریحضوروعدمحضور،درصدتاجپوشش،ترکیبوتولیددرپلاتهایمتناسب با نوع پوشش انجامشد.نتایج نشان داد از 184 گونه گیاهی شناساییشده منطقه 86 گونه دارای اثر دارویی، صنعتی و خوراکی بوده و متعلق به 26 تیره گیاهی میباشند که تیرههایLamiaceae،Astraceae وFabaceae بهترتیب با 22، 19و 10 گونه گیاهی دارای بیشترین فراوانی هستند. همچنین نتایج نهایی مدل پتانسیل نشان داد که 72/2 درصد (02/221 هکتار) دارای پتانسیل بالا (S1)، 7/57 درصد (72/4686 هکتار) دارای پتانسیل متوسط (S2)، 28/24 درصد (89/1972 هکتار) دارای پتانسیل ضعیف (S3) و 3/15 درصد (84/1242 هکتار) بدون پتانسیل (N) میباشد. بهطورکلی شاخص اقتصادی تولید و درصد ترکیب گیاهان دارویی از عوامل افزایشدهنده پتانسیل و شیب و کوهستانیبودن منطقه از عوامل کاهشدهنده پتانسیل میباشد. نتایج نشان داد در منطقه میتوان با صدور پروانه بهرهبرداری از گیاهان دارویی برای بهرهبردارن دارای پروانه چرا، ضمن کاهش فشار چرای دام؛ به بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی بهرهبردار کمک کرد.
Yari R, Heshmati G, Rafiee H. Potential of available species in Chhar-Bagh summer rangelands, For medicinal, industrial and edibility use, Golestan Province, Iran. مرتع. 2019; 13 (3) :350-367 URL: http://rangelandsrm.ir/article-1-776-fa.html
یاری رضا، حشمتی غلامعلی، رفیعی حامد. شناسایی و تعیین پتانسیل گیاهان دارویی، صنعتی و خوراکی مراتع ییلاقی چهارباغ استان گلستان. مرتع. 1398; 13 (3) :350-367