Hamidian M, Barani H, Mohammadzadeh M, Abedi Sarvestani A, Tavakoli M. Social-cultural indicators to assess and monitor the development of ecotourism within the rangeland pastoral units Ilam provincet. مرتع 2020; 14 (1) :73-84
URL:
http://rangelandsrm.ir/article-1-867-fa.html
حمیدیان محمود، بارانی حسین، محمدزاده مرجان، عابدی سروستانی احمد، توکلی محسن. تبیین مولفهها و شاخصهای بعد اجتماعی- فرهنگی جهت سنجش و پایش توسعه اکوتوریسم در سامانهای عرفی مرتعی استان ایلام. مرتع. 1399; 14 (1) :73-84
URL: http://rangelandsrm.ir/article-1-867-fa.html
گروه مرتعداری، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان
چکیده: (3775 مشاهده)
سامانهای عرفی مراتع ایران با داشتن جاذبههای اکوتوریستی فراوان و فرهنگ غنی جامعه محلی وابسته به آنها میتوانند با تهیه راهکارهای مناسب و برنامهریزی و مدیریت اصولی به یکی از قطبهای اصلی اکوتوریسم در کشور تبدیل گردند. هدف اصلی این مطالعه تبیین و توسعه مولفهها و شاخصهای مناسب و قابلاعتماد یرای پایش و سنجش تناسب سامانهای عرفی مرتعی از دیدگاه بعد اجتماعی- فرهنگی برای توسعه اکوتوریسم با تاکید بر سامانهای عرفی مراتع استان ایلام است. روش انجام پژوهش با توجه به ماهیت کار مبتنی بر روشهای توصیفی- تحلیلی و پیمایشی (نظرسنجی از خبرگان و پژوهشگران) میباشد. برای شناسائی مولفهها و شاخصهای بعد اجتماعی- فرهنگی توسعه اکوتوریسم از روش دلفی استفاده گردید. ابتدا با انجام مصاحبههای اکتشافی، مرور ادبیات مرتبط با موضوع و بازدیدهای میدانی تعداد 73 شاخص در قالب 8 مولفه استخراج و در معرض قضاوت اعضای تیم پانل متشکل از 31 نفر از شش گروه صاحب نظر، ذینفع و مرتبط با امور گردشگری و اکوتوریسم قرار گرفت. و در نهایت شاخصهایی با میانگین امتیاز بیشتر از 3، انحراف معیار کمتر از 1 و ضریب تغییرات کمتر از 3/0 انتخاب شدند. در این پژوهش تعداد 6 مولفه شامل: امنیت، فرهنگها و سنتها، روحی و عاطفی، مشارکت و همبستگی، مالکیت و ظرفیتهای بالقوه و 31 شاخص برای پایش و سنجش مناسب بودن سامانهای عرفی مرتعی از دیدگاه بعد اجتماعی- فرهنگی توسعه اکوتوریسم مناسب تشخیص داده شدند. در این میان شاخصهای ”درجه انگیزه جامعه محلی برای حفظ، ثبات و احیای مراسم آیینی، هنر، معماری بومی، صنایع دستی و...” از مولفه روحی و عاطفی با میانگین 81/4 ” غنای آداب و رسوم مراسمات عزا و عروسی در سامان عرفی” از مولفه فرهنگ و سنتها با میانگین 77/4 ” میزان رضایت گردشگران از امنیت درون سامانهای عرفی” از مولفه امنیت با میانگین 74/4 بهترتیب بالاترین امتیازات را از طرف اعضای تیم پانل دریافت کردند. نتایج این پژوهش میتواند به عنوان یک داده اولیه برای برنامهریزی توسعه اکوتوریسم در مراتع کشور مورد استفاده قرار گیرد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1399/2/11 | پذیرش: 1399/2/11 | انتشار: 1399/2/11