بهرهبرداریمناسبومجازازمرتعموجبپایداریپوششگیاهی،جلوگیریازتخریبوبهبودوضعیتآن میشود.با تعیینحد بهرهبرداریمجازگونههابهعنوانیکیازاطلاعاتمفید،میتوانبرایتعیینظرفیتچرایی ودرنتیجهتوزیعمناسبدامدرمرتع اقدامکرد.برایرسیدنبهاینهدف، قبل از آغاز فصل رویشی سال 1386 یک قرق نیم هکتاری در مرتع کرسنک احداث و در آن 40 پایه از گونه Bromus tomentellusجهت تعیین اثر شدتهای مختلف برداشت (چرای شبیهسازیشده) بر تولید علوفه و بذر آن به صورت کاملاً تصادفی انتخاب و هر 10 پایه آن به تیمارهای شاهد (بدون برداشت)، 25، 50 و 75 درصد اختصاص داده شد. به مدت چهار سال و هر ساله در طول 3 ماه تیمارهای مختلف برداشت بر روی پایه های مورد نظر اعمال وفاکتورهای ارتفاع، تولید علوفه و تولید بذر در تمام پایهها اندازهگیری و نتایج حاصل در قالب طرح اسپلیت پلات در زمان در نرمافزار SAS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که اثر سال بر روی تولید علوفه گونه Bromus tomentellusدر سطح یک درصد معنیدار ولی اثر شدتهای مختلف برداشت و اثر متقابل سال و شدتهای مختلف برداشت در سطح خطای 5 درصد معنیدار نشده است. کمترین میزان تولید علوفه در سال 86 در تیمار 25 درصد و بیشترین میزان آن در سال 88 در تیمار شاهد بوده است. نتایج تولید بذر این گونه نشان داد که اثر سال و شدتهای مختلف برداشت در سطح خطای یک درصد معنیدار ولی اثر متقابل آنها در سطح خطای 5 درصد معنیدار نشده است. باتوجهبهتغییراتمحیطیمؤثربراینگونه،میتوانبیانکردکهچرایدامتاحدود 50 درصد ازتولید علوفه آنحتیدرسالهای خشکسالی ضامنبقایگونه Bromus tomentellus در منطقه کرسنک خواهد بود، امابرداشت گیاهتامرز75درصدهمدرسالهایعادیظاهراًبهگیاهآسیبینمی رساند.
Shirmardi H A, Gholami P, Ghasriani F, Mohammadi H. The most appropriate level of utilization for Bromus tomentellus at Karsanak rangelands in Chaharmahal & Bakhtiari. مرتع. 2020; 14 (3) :367-378 URL: http://rangelandsrm.ir/article-1-924-fa.html
شیرمردی حمزهعلی، غلامی پرویز، قصریانی فرهنگ، محمدی نجفآبادی حسین. تعیین مناسبترین حد بهرهبرداری مجاز گونه Bromus tomentellus در مراتع کرسنک استان چهارمحال و بختیاری. مرتع. 1399; 14 (3) :367-378