گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ملایر، ملایر
چکیده: (187 مشاهده)
مایکوریزا یک ارتباط همزیستی بین گیاهان و برخی قارچهای خاکزی است که نقش مهمی در تولید پایدار محصولات کشاورزی، حاصلخیزی خاک و احیا مراتع دارد. در چندین سال گذشته تمایل به استفاده از قارچ های مایکوریزا در عملیات کشاورزی و محیط زیستی، به سبب نقش آنها در بهبود رشد و سلامت گیاه، حاصلخیزی خاک و افزایش پایداری دانه های خاک افزایش پیدا کرده است. در این پژوهش، با هدف بیان قابلیتهای استفاده از قارچهای مایکوریزا در احیا و اصلاح مراتع، اثر مایهزنی دو گونه مایکوریزای آربوسکولار، Rhizophagus intraradices و Funneliformis mosseae، بر خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه علف گندمی بلند (Agropyron elongatum) مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با اعمال دو تیمار و بیست تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه ملایر انجام شد. ویژگیهای مورفولوژیکی گیاهان مانند طول ساقه، وزن تر و خشک اندام هوایی و ویژگیهای فیزیولوژیکی گیاهان شامل محتوای رنگدانههای فتوسنتزی، محتوای فنول کل و محتوای عناصر نیتروژن، پتاسیم و فسفر اندازهگیری شد. نتایج نشان داد هر دو گونه مایکوریزا، به ویژه گونه R. intraradices، قابلیت بالایی در همزیستی و بهبود ویژگیهای مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی مورد نظر در گیاهان دارند. به عبارت دیگر گونه F. mosseae منجر به بهبود صفات مورفولوژیکی مانند طول ساقه، وزن تر و وزن خشک اندام هوایی، به ترتیب به میزان 318، 240 و 220 درصد شده است. همچنین این قارچ، محتوای فنول، نیتروژن، پتاسیم، فسفر، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و کاروتن را در گیاهان مایهزنی شده به ترتیب به میزان 134، 131، 162، 181،172، 178، 174 و 175 درصد افزایش داده است. از سویی دیگر، گونه R. intraradices، صفات طول ساقه، وزن تر و وزن خشک اندام هوایی را به ترتیب به میزان 474، 325 و 317 درصد بهبود بخشیده است و اثر افزایشی آن بر محتوای فنول، نیتروژن، پتاسیم، فسفر، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و کاروتن، در گیاهان مایهزنی شده به ترتیب به میزان 153، 172، 163، 337،244، 251، 246 و 250 درصد بوده است. بنابراین گونه مایکوریزا R. intraradices به عنوان شریک بهتر برای همزیستی با گیاه علف گندمی بلند و اصلاح مراتع با پوشش غالب این گیاه توصیه میشود.
Shirali F, Almasi R, Fattahi B. Effects of symbiosis with two species of arbuscular mycorrhiza on some morphological and physiological characteristics of rangeland grass, Agropyron elongatum (Host). Beauv. مرتع. 2020; 14 (4) :731-741 URL: http://rangelandsrm.ir/article-1-967-fa.html
شیرعلی فاطمه، الماسی رضا، فتاحی بختیار. اثر همزیستی دو گونه مایکوریزا آربوسکولار بر برخی ویژگیهای مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه مرتعی Agropyron elongatum (Host). Beauv در شرایط گلخانه. مرتع. 1399; 14 (4) :731-741