مــــرتــــع

شوره­زارهای مرطوب و اراضی حاشیه کویرهای ایران هم به­لحاظ کمی و هم به­لحاظ کیفی نقش مهمی در تأمین علوفه دام ایفا می­نمایند. در تحقیق حاضر کیفیت علوفه چهار گونه شورپسند (هالوفیت) و مقاوم به شوری شامل  Atriplex verrucifera  , , Halocnemum strobilaceum , Haloxylon persicumو , Nitraria schoberi در مراتع شورروی حاشیه کویر میقان اراک (استان مرکزی) در سه مرحله فنولوژیکی رشد رویشی، گلدهی و رسیدن بذر مورد بررسی قرار گرفت. شاخص­های کیفیت علوفه شامل ماده خشک(DM) ، پروتئین خام (CP) ، دیواره سلولی منهای همی­سلولز(ADF)  و دیواره سلولی(NDF)  فسفر (P)، ماده خشک قابل­هضم(DMD) ، خاکستر خام (Ash)، مصرف ماده خشک (DMI) و ارزش نسبی علوفه (RFV) با روشهای استاندارد اندازه­گیری شد. نتایج بدست آمده نشان داد که اثر شاخص­های کیفیت علوفه بین چهار گونه و نیز مراحل رشد فنولوژیکی اختلاف معنی­داری از نظر آماری در سطح %1 دارند. ضمناً بر طبق آزمون مقایسه میانگین دانکن اثر متقابل گونه گیاهی و مرحله رشد نیز بر روی تمامی این شاخص­ها به­لحاظ آماری معنی­دار بود. در اکثر گونه‌ها با پیشرفت مرحله فنولوژیکی، از میزان پروتئین خام کاسته و بر میزان ADF و  NDFافزوده شد. گونه قره­داغ دارای بیشترین میزان پروتئین خام در مرحله رویشی (42/32 درصد) و تاغ دارای کمترین پروتئین در مرحله بذردهی (06/11 درصد) بوده است. بیشترین ارزش نسبی علوفه در گونه قره­داغ (77/529) و کمترین آن در مقایسه با بقیه گونه­ها، در گونه آتریپلکس (4/217) محاسبه شده است. در مجموع، با وجود کیفیت علوفه نسبتاً مناسب این گونه­ها، استفاده از مکمل­های غذایی و عناصری مانند فسفر برای دام در این منطقه ضروری به­نظر می­رسد.