گروه مرتعداری، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان
چکیده: (4705 مشاهده)
کمیت و کیفیت ترکیبات شیمیایی و مواد مؤثره گیاهان دارویی معمولاً در مناطق مختلف متفاوت هستند و اثرات درمانی گونههای گیاهی به علت داشتن چنین ترکیبات شیمیایی در اندامهای گیاه است. هدف از انجام تحقیق حاضر معرفی مهمترین عوامل محیطی موثر بر تغییرات میزان مواد موثره در گیاه دارویی بومادران (Achillea milefolium L.) است. بدین منظور ابتدا سه رویشگاه اصلی بومادران در مرتعی ییلاقی (مرتع چهارباغ)، مرتع مشجر (حد فاصل مرز جنگل و مرتع در مسیر توسکستان- چهارباغ) و مرتع قشلاقی (حوزه آبخیز کچیک) شناسایی شد و سپس در نقاط معرف هر رویشگاه نمونهبرداری از اندام هوایی گونه بومادران و خاک صورت گرفت. متغیرهای محیطی (خاک، اقلیم و پستی و بلندی) در نقاط معرف اندازهگیری شد. اسانسگیری با استفاده از کلونجر و تجزیه آنالیز مواد موثره اسانس با استفاده از دستگاه GC/MS انجام شد. برای شناسایی ارتباط مواد موثره گیاه بومادران با عوامل محیطی از آنالیز تطبیقی قوسگیریشده (DCA) و آنالیز تطبیقیمتعارف (CCA) استفاده شد. نتایج نشان داد مهمترین عوامل محیطی موثر بر تغییرات میزان اسانس گونه بومادران بهترتیب دما (861/0)، ارتفاع از سطح دریا (565/0-)، مقدار آهک (497/0-)، مقدار سیلت خاک (491/0-) و مقدار رطوبت نسبی (574/0-) است. با توجه به استعداد و قابلیت بومادران در مناطقی با چنیین خصوصیات محیطی پیشنهاد میشود اقدام به تولید پایههای با توان تولید حداکثر اجزای اسانس نمود تا بتوان در استفاده چندمنظوره از مراتع، افزایش میزان درآمد بهرهبرداران از عرصههای طبیعی و سرانجام افزایش تولید ناخالص بومنظام مرتع استفاده نمود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1398/10/27 | پذیرش: 1398/10/27 | انتشار: 1398/10/27