دوره 14، شماره 4 - ( 10-1399 )
جلد 14 شماره 4 صفحات 566-551 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Ghorbani A, Taheri Niari M, Moameri M, Bidar Lord M, Ghafari S. Effect of topographic factors on species diversity indices in elevation graient of Ghezel Ozen to high altitude rangelands of Kowsar County, Ardabil province. مرتع 2020; 14 (4) :551-566
URL: http://rangelandsrm.ir/article-1-954-fa.html
URL: http://rangelandsrm.ir/article-1-954-fa.html
قربانی اردوان، طاهری نیاری میرمیلاد، معمری مهدی، بیدار لرد محمود، غفاری سحر. بررسی اثر عوامل توپوگرافی بر شاخص‌های تنوع گیاهی در مراتع گرادیان ارتفاعی قزل‌اوزن شهرستان کوثر- اردبیل. مرتع. 1399; 14 (4) :551-566
گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
چکیده: (3919 مشاهده)
در این تحقیق، تغییرات تنوع، غنا، یکنواختی و غالبیت گونه‌ای گیاهان مرتعی با استفاده از شاخص‌های شانون-وینر، سیمپسون، منهینیگ، مارگالف و هیل در گرادیان ارتفاعی مراتع قزل‌اوزن تا ارتفاعات شهرستان کوثر در استان اردبیل بررسی شد. در این گرادیان ارتفاعی هشت رویشگاه از حاشیه رودخانه قزل‌اوزن تا ارتفاعات انتخاب شدند و در هر رویشگاه سه ترانسکت 100 متری مستقر شد و سپس در امتداد هر ترانسکت از 10 پلات 1 یا 25 (فقط در سایت دو) مترمربعی نمونه‌برداری شد. گونه‌ها از سطح پلات‌ها جمع‌آوری، شناسایی و فرم رویشی آن‌ها تعیین شد و در هر یک از پلات‌ها، فاکتورهای مربوط به درصد تاج پوشش و تعداد گونه‌ها ثبت شد. شاخص‌های تنوع، غنا، یکنواختی و غالبیت گونه‌ای در سطح کل گیاهان و فرم‌های رویشی محاسبه شدند و سپس برای مقایسه اختلاف در بین سایت‌ها از تجزیه واریانس یک طرفه و از آزمون دانکن برای مقایسه میانگین‌ها استفاده شد. نتایج نشان داد تغییرات ارتفاع، شیب و جهت بر شاخص‌های تنوع، غنا، یکنواختی و غالبیت در سطح کل گیاهان اثر معنی‌داری داشته است، اما در سطح فرم‌های رویشی اثر ارتفاع بر فورب‌ها و گراس‌ها معنی‌دار اما بر بوته‌ها، بجز غنای منهینگ، معنی‌دار نبوده، و اثر شیب و جهات جغرافیایی نوسانات زیادی داشته است. نتایج مقایسه مقادیر شاخص‌ها نشان داد که بیشترین مقدار غالبیت در طبقه ارتفاعی 937-965 متر و شاخص‌های تنوع، غنا و یکنواختی در طبقه ارتفاعی 1635-1677 متر برای کل گیاهان مشاهده شد. بیشترین مقدار غالبیت در طبقه شیب 30-45 درصد، شاخص‌های تنوع و یکنواختی در طبقه 45-60 درصد و غنا در طبقه 0-15 درصد مشاهد شد. همچنین بیشترین مقدار غالبیت در جهت غربی، شاخص‌های تنوع، غنا و یکنواختی در جهت شمال شرقی برای کل گیاهان مشاهده شد. به‌طور کلی می‌توان بیان کرد که به علت شدت استفاده از مراتع ارتفاعات پایین‌دست، تنوع و غنای گونه‌ای کاهش یافته، در صورتی که در ارتفاعات بالاتر به‌دلیل کاهش جمعیت دام و بهبود شرایط اقلیمی، تنوع گونه‌ای افزایش یافته است. بنابراین با توجه به نتایج، از تغییرات شاخص‌های تنوع گونه‌ای می‌توان به عنوان معیاری در راستای بهبود وضعیت مراتع منطقه و همچنین اتخاذ برنامه‌های مدیریتی مناسب بهره گرفت.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
