دوره 19، شماره 1 - ( 1-1404 )                   جلد 19 شماره 1 صفحات 0-0 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Ecosystem Water Production Modeling of Rangeland in the Daryan Watershed, Semnan, Using InVEST Software. مرتع 2025; 19 (1)
URL: http://rangelandsrm.ir/article-1-1121-fa.html
طاهری محمدآبادی نیکو، زارع چاهوکی محمدعلی، آذرنیوند حسین. مدل‌سازی تولید آب زیست‌بوم مراتع حوزه آبخیز دریان سمنان با استفاده از نرم‌افزار InVEST‌. مرتع. 1404; 19 (1)

URL: http://rangelandsrm.ir/article-1-1121-fa.html


دانشگاه تهران
چکیده:   (110 مشاهده)
سابقه و هدف: منابع آب یکی از مهم‌ترین خدمات زیست‌بومی است که از اکوسیستم‌های طبیعی، به‌ویژه مراتع و حوزه‌های آبخیز تأمین می‌شود. مراتع به‌عنوان یکی از اجزای کلیدی اکوسیستم‌های طبیعی، نقشی اساسی در حفظ تعادل هیدرولوژیکی، تنظیم جریان‌های سطحی و زیرسطحی، کنترل فرسایش و بهبود کیفیت منابع آبی ایفا می‌کنند. پوشش گیاهی مراتع، با افزایش نفوذپذیری خاک، کاهش رواناب و کنترل تبخیر سطحی، در حفظ منابع آب و افزایش تولید آب در حوزه‌های آبخیز نقش مهمی دارد.. در مناطق خشک و نیمه‌خشک مانند ایران، که منابع آب محدود و توزیع آن نامتوازن است، بررسی نقش مراتع در تولید آب و ارزیابی اثرات تغییرات کاربری اراضی بر فرآیندهای هیدرولوژیکی از اهمیت بالایی برخوردار است. در این تحقیق، مدل‌سازی تولید آب در حوزۀ آبخیز دریان سمنان با استفاده از نرم‌افزار InVEST انجام شد.
مواد و روش‌ها: نقشه‏های میانگین بارندگی سالانه، پوشش اراضی، مقدار آب در دسترس گیاه و عمق لایۀ محدودکنندۀ ‏ریشه تهیه و وارد نرم‌افزار InVEST  شد و بر مبنای آنها مقدار حجم آب قابل تولید در هر زیرحوزه (مترمکعب/ سال) به‌دست آمد.
نتایج: در حوزه آبخیز دریان سالانه، 82/95 میلیون‏مترمکعب در سال آب تولید می‏شود که بیشترین مقدار تولید آب، در زیرحو‏زۀ  C2 با 7 میلیون‏مترمکعب در سال و کمترین میزان تولید آب، در زیرحوزۀ C15 با 48/0 میلیون مترمکعب آب در سال بود. نتایج مقایسه حجم میزان آب تولید شده در زیرحوزه‏ها در سه وضعیت پایه، فعلی و آینده نشان داد که حجم آب تولیدی در تمام زیر حوزه‏ها در سال 1410، 5/13 درصد نسبت به وضعیت فعلی کاهش خواهد یافت.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که با توجه به شرایط اقلیمی و توپوگرافی، میزان تولید آب در حوزه آبخیز دریان در آینده کاهش و تبخیر و تعرق در این منطقه افزایش خواهد یافت. این تغییرات بر بر منابع آبی و پوشش گیاهی تأثیر منفی دارد و سبب ایجاد تهدیدات جدی می‌شود. ارزیابی کمی خدمت تولید آب، می‏تواند به عنوان یک الگو در سایر مناطق برای برنامه‏ریزی مدیریت سرزمین مفید باشد و با بررسی خدمت زیست‏بوم در یک دوره زمانی قابل قبول و ارائه چشم‏اندازی از آینده، می‏توان نوع بهره‏برداری از سرزمین را متناسب با توان منطقه مشخص کرد.
 
     
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1400/11/11 | پذیرش: 1404/2/14 | انتشار: 1404/1/10

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مرتع می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 All Rights Reserved | Rangeland

Designed & Developed by : Yektaweb