مــــرتــــع

هدف از این مطالعه برآورد ارزش اقتصادی کارکرد تنظیم گازها در اکوسیستم مرتعی حوزه آبخیز تهم بود. در این تحقیق از روش اندازه‌گیری‌های تجربی و فرمول فتوسنتز به­ترتیب برای محاسبه جذب و ذخیره کربن و عرضه اکسیژن استفاده شد. در این تحقیق برای ضریب تبدیل و میزان کربن آلی گیاه از روش سوزاندن (احتراق) در کوره‌های الکتریکی استفاده شد. همچنین برای ارزش­گذاری کارکرد ترسیب کربن از سیاست مالیات بر کربن و مخارج انتشار کربن به­عنوان ارزش سایه­ای کربن استفاده شد و ارزش کارکرد عرضه اکسیژن نیز با استفاده از روش هزینه جایگزین محاسبه شد. نتایج نشان داد، به­طور متوسط در هر هکتار از اکوسیستم‌های مرتعی نیمه­استپی حوزه آبخیز تهم، سالانه 9/1 تن دی‌اکسید کربن (54/0 تن کربن در هکتار) جذب و به­طور متوسط سالانه 5/1 تن اکسیژن تولید می‌شود. ارزش سایه­ای جذب کربن توسط تیپ‌های مرتعی حوزه تهم برابر با 4/2325 میلیون ریال در سال و ارزش اقتصادی تولید اکسیژن نیز برابر با 4/10777 میلیون ریال در سال، برآورد شد. به‌طور‌کلی اکوسیستم‌های مرتعی حوزه آبخیز تهم سالانه ارزشی معادل 8/13102 میلیون ریال (950 هزار ریال در هکتار) از لحاظ کارکرد تنظیم گازها دارند. بایستی در متون علمی مرتع‌داری و منابع طبیعی، ترسیب کربن و تولید اکسیژن به­عنوان یکی از تولیدات مراتع در کنار استفاده‌های شناخته شده‌ای مانند تولید علوفه، گیاهان دارویی، محصولات فرعی، چرای دام و حیات وحش، تنوع زیستی و استفاده‌های تفرجگاهی قرار داده شود.