گروه علوم گیاهی و گیاهان داروئی، دانشکده کشاورزی و عضو پژوهشکده مدیریت آب، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
چکیده: (4981 مشاهده)
مطالعه تغییرات پوشش گیاهی تحت شرایط چرای مداوم و حفاظت از چرای دام در مدیریت آتی رویشگاههای مرتعی از اهمیت ویژهای برخوردار است. در این مطالعه اثر قرق بر فاکتورهای پوشش گیاهی، تنوع و یکنواختی گونهای در مراتع حاشیه دریاچه ارومیه مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این منظور سایت چوپانلو بهعنوان محدوده قرق انتخاب و با سایت خاندام بهعنوان محدوده چرای آزاد مقایسه گردید. اطلاعات پوشش گیاهی در پلاتهای دو متر مربعی و به تعداد 30 نمونه از هر منطقه بهصورت تصادفی-سیستماتیک جمعآوری گردید. برای مقایسه عوامل پوشش گیاهی، تنوع و یکنواختی گونهای در دو منطقه قرق و خارج قرق از آزمون t مستقل استفاده شد. نتایج نشان داد که در مناطق نمونهبرداری 21 گونه متعلق به 20 جنس و 10 تیره شناسایی شدند. عوامل پوشش گیاهی (تراکم پهنبرگان علفی، گندمیان، بوتهایها و کل گیاهان؛ تاج پوشش پهنبرگان علفی، گندمیان، بوتهایها و کل گیاهان) در دو منطقه قرق و تحت چرا تفاوت معنیداری با یکدیگر داشتند و اعمال قرق باعث افزایش در تراکم و تاج پوشش فرمهای رویشی موجود شده است. مقدار شاخصهای غنای مارگالف و منهینیک بهترتیب در داخل قرق 36/4 و 29/3 و در خارج قرق 83/2 و 51/2 بودند و اختلاف آنها در داخل و خارج قرق معنیدار بود. مقادیر شاخصهای تنوع گونهای نیز در دو منطقه قرق و تحت چرا دارای اختلاف معنیداری بودند و مقدار شاخص سیمپسون در داخل قرق 86/0 و در خارج قرق 66/0 بود و مقدار شاخص شانون-وینر در داخل قرق 31/2 و در خارج قرق 67/1 بود. اما مقادیر شاخصهای یکنواختی گونهای هیل و پیلو در دو منطقه دارای اختلاف معنیدار نبودند. بهطور کلی منطقه قرق نسبت به منطقه خارج قرق دارای غنا، تنوع و یکنواختی بیشتری بود. با توجه به نتایج این پژوهش میتوان گفت قرق در مراتع حاشیه دریاچه ارومیه با افزایش پوشش گیاهی تاثیرات مثبتی بر تثبیت شنهای روان و مقابله با کانونهای ریزگردها و بیابانزایی داشته است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1399/5/8 | پذیرش: 1399/5/10 | انتشار: 1399/5/10