|
رابطه سرمایه‌اجتماعی و نقش میانجی یادگیری‌اجتماعی با رضایت مرتعداران از طرحها در مراتع ییلاقی مازندران
|
| روناک احمدی، قدرت اله حیدری، شفق رستگار، حنانه محمدی کنگرانی |
| دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری |
|
|
چکیده: (687 مشاهده) |
سابقه و هدف: آینده زندگی انسان بر درک بهتر عواملی که موجب رضایتمندیاش میشوند متکی است. سرمایه اجتماعی یکی از عواملی است که میتواند در رهگذر تبادل دانش و تجربه و ارتباط با دیگران رشد یابد و در ارتقاء رضایتمندی اجتماعات محلی موثر باشد. اجرای موثر و کارآمد برنامههای اصلاح و احیای مراتع با استفاده از رویکرد مشارکتی، مسائل و مشکلاتی را نیز پیش روی سیاستگذاران و مدیران قرار میدهد که لازمه حل آنها نگرش کلی به مسائل است. این تحقیق به نقش میانجی یادگیری اجتماعی در تعامل مشارکت و اعتماد در رضایتمندی مرتعداران از اجرای طرحهای مرتعداری، در مراتع ییلاقی مازندران تاکید دارد و به فرآیند الگوسازی ختم میشود.
مواد و روشها: روش مطالعه از نوع پیمایشی و جامعه آماری مورد بررسی شامل مرتعداران 11 سامان عرفی به تعداد 136 نفر در مراتع ییلاقی استان مازندران است که در آنها طرحهای مرتعداری در سال 1397 اجرا شدهاست. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 100 نفر تعیین گردید. جمعآوری دادهها به روش تصادفی طبقهبندیشده و با استفاده از ابزار پرسشنامه پرسشنامه از نوع طیف لیکرت (ساختاریافته) انجام پذیرفت. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزارهای SPSS22و Smart PLS3انجام شد. روایی ظاهری و محتوایی ابزار تحقیق با استفاده از نظرات جمعی از متخصصان مربوط به موضوع تحقیق به تأئید رسید. همچنین مقادیر به دستآمده از آلفای کرونباخ، پایایی ترکیبی و میانگین واریانس استخراجشده برای بخشهای مختلف پرسشنامه در حد قابلپذیرشی بدستآمد. جهت آزمودن مدل مفهومی تحقیق از مدلسازی معادلات ساختاری از نوع مدل انعکاسی (جهت پیکانها از سازهها به سمت گویهها) بر اساس روش حداقل مربعات جزئی استفاده شدهاست. مقادیر مشاهده شده روی مسیر بین سازهها (متغیرهای پنهان) با یکدیگر ضریب مسیر نامیده میشود و ضریب همبستگی دو سازه یا بتای استاندارد شده رگرسیون را نشان میدهند. این روش، تکنیکی بسیار نیرومند و کلی از نوع رگرسیون چند متغیره یا بسط مدل خطی عمومی است و مدلهای بیرونی و درونی ارتباط متغیرهای آشکار و پنهان را بررسی میکند.
نتایج: نتایج تحلیل مسیر با نرمافزار Smart PLS3نشان داد که هر سه شاخص (اعتماد، مشارکت و یادگیری اجتماعی)، تاثیر مثبت و معنیداری بر رضایتمندی مرتعداران از اجرای طرحهای مرتعداری دارند و قادرند 85 درصد از تغییرات متغیر وابسته (رضایتمندی مرتعداران) را تبیین کنند. متغیر اعتماد دارای اثر مستقیم 303/0 و متغیر مشارکت دارای اثر مستقیم 598/0 بر رضایتمندی هستند. اما به واسطه نقش میانجی یادگیری اجتماعی دارای اثرات بیشتری بر رضایتمندی هستند؛ اینگونه که اثر غیر مستقیم اعتماد بر رضایتمندی به واسطه نقش میانجی یادگیری اجتماعی (561/0*608/0) برابر با 341/0 و بیشتر از اثر مستقیم و بدون واسطه یادگیری اجتماعی یعنی مقدار 303/0 است. در مجموع هم اثرات اعتماد (644/0) یعنی از راه مستقیم بهعلاوه اثر غیرمستقیم قویتر از اثر اعتماد بر رضایتمندی به تنهایی (303/0) است. همچنین اثر غیر مستقیم (با واسطه نقش میانجی یادگیری اجتماعی) مشارکت بر رضایتمندی (329/0*608/0) برابر با 2000/0 است که کمتر از اثر مستقیم آن (598/0) میباشد اما در کل اثرات مشارکت بر رضایتمندی (798/0) که با حاصلجمع مسیرهای اثراگذاری با واسطه و بیواسطه یادگیری اجتماعی بر رضایتمندی بدست میآید بیشتر از اثر تنها مشارکت (598/0) بر رضایتمندی است بنابراین میتوان نتیجه گرفت که یادگیری اجتماعی نقش بهسزایی در افزایش اثرگذاریهای کل متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته داشتهاست.
نتیجهگیری: در این تحقیق یادگیری اجتماعی از طریق تسهیم اطلاعات و روابط بین مرتعداران زمینه لازم را برای انتقال دانش آماده میکند و با افزایش شاخصهای سرمایه اجتماعی در بین مرتعداران مراتع ییلاقی مازندران که در سال 1397 در آنها طرحهای مرتعداری اجرا شد؛ بهبود بهرهوری نیروی انسانی و رضایتمندی مرتعداران افزایش مییابد. شاخصهای سرمایه اجتماعی بیان کننده شرایط و ویژگیهای مختلف حاکم بر اقدامات و عملکرد مرتعداران در اجرای طرحهای مرتعداری است که بر رضایتمندی آنان اثرات بسیار دارد. بنابراین میتوان بیان کرد، هر چه ارتباط مرتعداران در اجرای طرحها از غنای بیشتری برخوردار باشد، رضایتمندی آنها از عملکرد و اجرای طرحها در درجه بالاتری قرار میگیرد.
|
|
| واژه‌های کلیدی: اعتماد، مشارکت، یادگیری اجتماعی، تحلیل مسیر |
|
|
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1400/3/17 | پذیرش: 1400/10/3 | انتشار: 1401/1/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
